| Паняцце |
Аўтары |
Прыклады |
|
Сентыменталізм
|
Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч
|
Як сягоння, здаецца, бачу век праснёны,
Калі з мілым Каролем у гэты лес зялёны
Мы хадзілі спакойна пад апекай Бога.
Нашы сэрцы дзіцячы не зналі трывогаў.
Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч. «Ідылія»
|
| Рамантызм |
Янка Купала
Цётка
Уладзімір Жылка
|
Скурганіў бы душу чырванцом тваім я;
Гуслям, княжа, не пішуць законаў:
Небу справу здае сэрца, думка мая,
Сонцу, зорам, арлам толькі роўна.
Бачыш, княжа, загоны, лясы, сенажаць, —
Ім пакорны я толькі з гуслямі,
Сілен, княжа, караць, галаву сілен зняць, —
Не скуеш толькі дум ланцугамі.
Янка Купала. «Курган»
|
| Рэалізм |
Якуб Колас |
I тут у першы раз Міхала
Вось гэта думка напаткала:
Купіць зямлю, прыдбаць свой кут,
Каб з панскіх выпутацца пут,
I там зажыць сабе нанова:
Свая зямля — вось што аснова!
Якуб Колас. «Новая зямля»
|
|
Імпрэсіянізм
|
Максім Багдановіч
Змітрок Бядуля
Ядвігін Ш.
|
Цёплы вечар, ціхі вецер, свежы стог,
Улажылі спаць мяне вы на зямлі.
Не курыцца светлы пыл усцяж дарог,
Ў небе месяца праглянуў бледны рог,
Ў небе ціха зоркі расцвілі.
Максім Багдановіч. «Цёплы вечар, ціхі вецер...»
Хваёвая смала ў руках і кмін
і папараці ліст пажоўклы.
Узвеяў лісціной — і пацяклі
над вуліцамі мроі зёлак.
Уладзімір Дубоўка. «Кругі»
|
| Сімвалізм |
Янка Купала
Максім Гарэцкі
Уладзімір Жылка
|
На крыжавых пуцінах з ёй сустрэўся —
Куды ісці, не ведала яна,
І я не ведаў — ў полі я ці ў лесе,
І мне ляжала сцежка не адна.
Як путнікі, заблуканыя ўночы,
Стаялі мы пад труднай ношкай дум;
Адно другому пазіралі ў вочы
І слухам клікалі найменшы шум.
Янка Купала. «Яна і я»
Выходзяць дзяўчаты
Выгукваць вясну...
Я славу вам, хаты,
На дзідзе вярну!
Голас яе...
Бурай пяе...
Я ж вачэй не ўзніму, багавіца,
Толькі ўзрушаны думкі чамусь.
О, як соладка сэрцу маліцца:
Беларусь, Беларусь, Беларусь!
Уладзімір Жылка. «Уяўленне»
|
|
Неарамантызм
|
Янка Купала
Вацлаў Ластоўскі
|
Так страшны той разбойнік згінуў,
Што ўмеў любіць і забіваць;
На грэх пусціўся праз дзяўчыну
І мусіў праз яе сканаць.
Янка Купала. «Магіла льва»
|
|
Экспрэсіянізм
|
Максім Гарэцкі
Вацлаў Ластоўскі
|
Ніхто не ведаў, што гора ў мяне. Ніхто не ведаў, што цяжка мне. З кім мне было гора падзяліць? З кім мне было цяжкасць аблягчыць? Вакол людзі сцюдзёныя, чужыя... Што ім да мяне... Горка мне было, што песень хаўтурных не пачую, што гутарак спачувальных не будзе...
Максім Гарэцкі. «Скарбы жыцця»
|
| Імажынізм |
Язэп Пушча
Уладзімір Дубоўка
|
Пальцы жоўтых кляновых лістоў
мкнуцца восень схапіць за шыю.
Не парушаць яе хараство,
не парушаць лісты залатыя.
Уладзімір Дубоўка. «Пальцы жоўтых кляновых лістоў»
Раніца жытняя
ў сіні блакітнай
вудзіць далі праменнямі.
А з-пад чоўна гукае белы кіт
старыну святымі імкненнямі.
Адам Бабарэка. «Раніца жытняя...»
|
| Футурызм |
Паўлюк Шукайла
Уладзімір Дубоўка
|
Перагрупоўка настрояў,
стыляў:
самалёты...
лапці...
галіфэ...
Новае ўсё шырыцца няспынна,
ля касцёла ж —
фэст...
Уладзімір Дубоўка. «Кругі»
Прыйшоў час,
паўсталі мы.
І мёртвыя
вышлі на барыкады.
На шляхох у нас —
агні… агні
у барацьбе за волю
і праўду…
Паўлюк Шукайла. «На Беларусі…»
|