§ 20. Свет на шляху да новай сусветнай вайны

1. Эпоха пацыфызму і адноснай стабілізацыі ў Еўропе

1920-я гг. у еўрапейскай гісторыі лічацца «эрай пацыфызму». Пацыфізмідэалогія непрыняцця гвалту.

У гэты перыяд удалося ўрэгуляваць складаныя палітычныя супярэчнасці шляхам падпісання шэрагу важных міжнародных пагадненняў і ўсталявання ў 1919—1922 гг. новай сістэмы міжнародных адносін — Версальска-Вашынгтонскай. Надышоў перыяд адносна мірнага суіснавання і часовай стабільнасці. Людзі памяталі нядаўнія жахі вайны і ні ў якім выпадку не хацелі яе паўтарэння. Паўсюль гучалі лозунгі з заклікамі да міру і раззбраення.

Гэты перыяд таксама называюць перыядам росквіту, паколькі ва ўмовах міру ў многіх краінах заходняга свету назіраліся ўздым прамысловасці, развіццё новых галін эканомікі і сродкаў камунікацыі.

Аднак «эпоху пацыфызму» можна назваць і часам «зацішша перад бурай». Пераможаныя краіны яшчэ не аднавіліся пасля сусветнай вайны і папросту не маглі ваенным шляхам супрацьстаяць парадкам, усталяваным Версальска-Вашынгтонскай сістэмай. «Эра пацыфызму» дала ім магчымасць аднавіць эканоміку і ўмацаваць ваенны патэнцыял. Менавіта ў 1920-я гг. у Італіі і Германіі пачала фарміравацца ідэалогія фашызму.