Хімія. 11 клас

Азот і фосфар як хімічныя элементы

Элементы VА-групы азот ₇N і фосфар ₁₅P утвараюць простыя рэчывы, якія адносяцца да неметалаў. Да гэтай самай групы перыядычнай сістэмы адносяць мыш’як ₃₃As, сурму ₅₁Sb і вісмут ₈₃Bi. На знешнім электронным слоі, агульная канфігурацыя якога ns²np³, іх атамы маюць па 5 электронаў, з якіх тры няспараныя на р-падузроўні:

₇N 1s²2s²2p³

₁₅P 1s²2s²2p⁶3s²3p³

7N 

₁₅P 

Найніжэйшая ступень іх акіслення роўная –3, найвышэйшая +5, пры гэтым фосфар часцей за ўсё выяўляе дадатныя ступені акіслення +3 і +5, а азот утварае даволі ўстойлівыя злучэнні са ступенямі акіслення +1, +2, +3, +4

і +5. Азот — трэці паводле электраадмоўнасці элемент пасля кіслароду і фтору, а фосфар нязначна саступае вадароду (гл. § 11, табл. 7, с. 60).