«Хлопцы самай вялікай вайны»

Элементы рамантыкі ў апавяданні

Ад твора да твора ішоў пісьменнік разам са сваімі героямі дарогамі вайны, ад твора да твора не толькі расло яго майстэрства, але і спасцігалася глыбей і праўдзівей роля і месца бязвусых юнакоў у гэтай самай страшнай вайне (на жаль, не апошняй). Не менш важна, што больш аб’ектыўным рабілася стаўленне І. Навуменкі да падзей, якія з гадамі ўсё аддаляліся і разам з тым нібыта набліжаліся, бо хацелася зноў агледзець іх, і погляд станавіўся ўсё менш рамантычна-ўзнёслым. Празаік глядзеў на ўсё з вышыні значнага адрэзку перажытага, як чалавек, які ведае шмат таго, чаго не ведалі і не маглі ведаць «хлопцы-равеснікі».

Стыль І. Навуменкі ў апавяданні «Хлопцы самай вялікай вайны» падкрэслена рэалістычны, асабліва пры адлюстраванні абставін, у якіх разгортваецца дзеянне, і толькі ў асобных выпадках (маршыроўка на пляцы пад «маршы і мелодыі баявых ваенных песень», што выконваў духавы аркестр) ва ўспрыманні галоўнага героя набывае адзнакі рамантычнай узнёсласці, павышанай эмацыянальнай афарбоўкі: «і, захоплены магутнай плынню музыкі, адчуваннем еднасці, блізкасці з усімі гэтымі людзьмі, урачыстай велічнасцю моманту, Віктар забываў пра галодны жывот, пра тое, што на ім целяпаецца няўклюдны шынель, а ад правага чаравіка зусім адстала падэшва. Тое самае, здаецца, адчувалі ўсе…» 

У інтэрв’ю «Маё пакаленне» («Книжное обозрение», 26 кастрычніка 1968 года) І. Навуменка адзначаў: «Маё пакаленне, народжанае ў сярэдзіне дваццатых гадоў, вылучаецца цэльнасцю характару. Мне яно асабліва падабаецца сваёй рамантыкай, марай аб подзвігу…»