Гісторыя Беларусі ад старажытных часоў да канца XVIII ст.

Паве́т — ​адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў ВКЛ.

Падска́рбі зе́мскі — ​кіраўнік скарба (казны) ВКЛ.

Пады́мнае — ​асноўны дзяржаўны зямельны падатак у Рэчы Паспалітай у ХVІІ—ХVІІІ стст.

Па́кта канве́нта — ​пагадненне публічна-прававога характару паміж шляхтай Рэчы Паспалітай і новаабраным каралём.

Палеалі́т (ст.-грэч. «старажытны» і «камень») — ​старажытнакаменны век — ​найстаражытнейшы перыяд у гісторыі чалавецтва. Палеаліт характарызуецца панаваннем каменных прылад працы, здабываннем ежы ў асноўным праз паляванне на буйны́́х жывёл, а таксама з’яўленнем бліжэй да канца палеаліту Homo sapiens — ​чалавека сучаснага выгляду.

Паме́сце — ​форма феадальнага зямельнага ўладання, пры якой уладальнік быў абавязаны несці ваенную ці іншую службу дзяржаве.

Папе́рня — ​даўняе прадпрыемства па вырабе паперы.

Пара́фія — ​у каталіцкай царкве прыход, ніжэйшая тэрытарыяльная царкоўна-адміністрацыйная адзінка епархіі (дыяцэзіі).

Партачы́ — ​на Беларусі ў ХVІ—ХVІІІ стст. рамеснікі, якія жылі ў горадзе або паблізу яго і не ўваходзілі ў рамесныя цэхі.

Паса́д — ​гарадское гандлёва-рамеснае паселішча за межамі ўмацаванняў дзядзінца або вакольнага горада.

Пасо́льская ізба́ — ​ніжэйшая палата сойма Рэчы Паспалітай.

Паспалі́тае рушэ́нне — ​шляхецкае апалчэнне ў ВКЛ.

Пастая́нная Ра́да — ​вышэйшы орган дзяржаўнай улады Рэчы Паспалітай
у 1775—1794 гг.

Пахо́жыя сяля́не — ​феадальна-залежныя сяляне ў ВКЛ у ХV — ​першай палове ХVІІ ст., якія карысталіся правам вольнага пераходу ад аднаго феадала да другога.

Пе́нязь — ​адзінка грашовага ліку і манета ў ВКЛ у ХV — ​пачатку ХVІІ ст.

Плі́нфа — ​шырокая і плоская абпаленая цэгла.

Праабшчы́на — ​чалавечы статак.

Пра́сал — ​у ХVІІ—ХІХ стст. дробны гандляр, які гандляваў сваім таварам па вёсках і мястэчках.

Пратэстанты́зм — ​адзін з асноўных кірункаў у хрысціянстве. Узнік як тэрмін для вызначэння ўсіх кірункаў Рэфармацыі пасля пратэсту князёў і гарадоў Германіі ў 1529 г. супраць рашэння імператара Свяшчэннай Рымскай імперыі аб забароне далейшага распаўсюджання некаталіцкіх хрысціянскіх рухаў. У XVI ст. распаўсюдзіўся па ўсёй Еўропе, а ў XVII ст. пашырыўся па-за яе межамі. У выніку ўзніклі і арганізацыйна аформіліся пратэстанцкія цэрквы: лютэранская, кальвінісцкая, англіканская, ад якіх утварыўся шэраг рэлігійных груповак і аб’яднанняў.