§ 8. Княствы на тэрыторыі Беларусі ў перыяд раздробленасці
1. Прычыны і пачатак раздробленасці
Раздробленасць — гэта сістэма ўдзельных княстваў з самастойнымі княжацкімі дынастыямі. Распад Кіеўскай Русі на асобныя княствы быў абумоўлены развіццём феадальных адносін і ўмацаваннем асобных гарадоў як феадальных цэнтраў. Ва ўмовах панавання натуральнай гаспадаркі адсутнічалі трывалыя, пастаянныя эканамічныя сувязі паміж землямі. Таксама парушылася практыка перадачы княжацкага прастола ў спадчыну. У выніку некаторыя князі пачалі ўсобіцы з-за старшынства, уцягваючы ў ваенныя дзеянні іншых князёў. Паступова цэнтральная ўлада слабла. Статус галоўнага горада ў княстве стаў залежаць больш ад царкоўнага, а не палітычнага кантролю над тэрыторыяй дзяржавы.
Распаду Кіеўскай Русі паспрыяла рашэнне, прынятае ў 1097 г. на з’ездзе князёў у г. Любеч (на тэрыторыі сучаснай Украіны), на якім вырашалася пытанне спадчыннай прыналежнасці зямель, спынення міжусобіц. З’езд абвясціў: «Кожны трымае вотчыну сваю». Так, Тураўская зямля засталася за кіеўскім князем Святаполкам Ізяславічам. Полацкія князі на з’ездзе не прысутнічалі. Але Полацкае княства ў пачатку ХІІ ст. стала падзяляцца на дробныя княствы, або «воласці».