§ 11-1. Сэнсава-стылістычная і тэкстаўтваральная роля складаназлучаных сказаў у тэкстах розных тыпаў і стыляў маўлення

Практыкаванне 6

Выканайце тэставыя заданні.

1. Адзначце складаназлучаныя сказы:
1) Дзiмкa нe пaкpыўдзiўcя, бo i кpыўдзiццa нe былo зa штo (В. Гардзей).
2) Сонца цягнула сокі ўжо не з галін і лістоты, а проста з каранёў дрэў (В. Казько).
3) За гадзіны дзве дровы згарэлі, дуб знізу абсмаліўся, і агонь патух (К. Чорны).
4) Згусціўся змрок у бары, затое неба нібы пасвятлела (У. Федасеенка).
5) Усюды крычаць гусі і крэкчуць качкі (К. Чорны).
2. Адзначце складаназлучаныя сказы, у якіх сродкам сувязі граматычных частак з’яўляюцца супраціўныя злучнікі:
1) Былo б жaдaннe, a вoпыт з чacaм пpыйдзe (А. Камароўскі).
2) За платамі ў садах падалі спелыя яблыкі, і над намі спелі рабіны (К. Чорны).
3) Снег рабіўся шэры, затое языкі полымя з вогнішча каля будоўлі ўсё болей чырванелі (П. Броўка).
4) Я зaзipнyў y aднy любiмyю мяcцiнy, aбaбeг дpyгyю, нaпpaмкí пpaшыбaвaў тpэцюю, aлe тoлькi ў чaцвёpтaй выкaлyпaў двa кpывyлicтыя бapaвыя бapaвiкi (А. Камароўскі).
5) Слаўка хацеў закрычаць ад жаху, ды не хапіла голасу (В. Гардзей).
3. Адзначце складаназлучаныя сказы, паміж граматычнымі часткамі якіх выражаюцца спалучальныя адносіны:
1) Неба, далёка-бяздоннае, сіне-бялёсае, зацягнулася смугой, а сонца квола грэе ў спіну і кудлачыць салому, растрасаючы яе па дварэ (В. Каваль).
2) Ходзіць вецер па даліне, ходзіць, павявае ды пра радасць мне, дзяўчыне, песні напявае (Я. Колас).
3) У вушах у Аленкі гучыць музыка, і срэбныя званочкі звіняць, рассыпаюцца па ўсім пакоі (Л. Адамовіч).
4) У сяле яшчэ доўга спявалі песні, ды дзесь з двара даносіўся брэх патрывожанага сабакі (Я. Колас).
5) Патыхала не летам, а сапраўднай восенню, і было штосьці надзвычай сумнае ў малюнку апусцелых, нядаўна гаманлівых стойбішчаў, дзе бялелі палаткі, стаялі буданы, легкавыя машыны (І. Навуменка).
4. Адзначце складаназлучаныя сказы, паміж граматычнымі часткамі якіх правільна пастаўлены знакі прыпынку:
1) Ці то галінка трэснула, ці то птушка спрасонку крыллем устрапяпула (З. Бядуля).
2) Дзяўчаты шапталіся, і невыразны шэпт іх далёка чуваць быў у чулай цішыні вераснёвай ночы (К. Чорны).
3) На кожным чоўне льецца песня, або гучыць гармонік (А. Чарнышэвіч).
4) З поўдня балоты зноў падбіраліся да саламяных, замшэлых радоў стрэх, але ў гэты бок ішла найбольш сувязь са светам і тут па дрыгве была намошчана дарожка (І. Мележ).
5) Ляпнуць дзверцы — і аўтобус пабяжыць далей (В. Адамчык).
5. Адзначце характарыстыкі, якія адпавядаюць наступнаму сказу (знак прыпынку не пастаўлены):
Птушак чамусьці не было чуваць __ толькі аднойчы ўгары пастукаў на сухадрэвіне дзяцел і сціх (В. Быкаў).
1) Граматычныя часткі сказа пабудаваны па схеме двухсастаўных сказаў.
2) Паміж часткамі сказа выражаюцца адносіны супастаўлення.
3) Паміж часткамі сказа выражаюцца размеркавальныя адносіны.
4) Схема сказа: [      ] , толькі [      ].
5) Схема сказа: [      ] — толькі [      ].