Хімія. 11 клас

Як вам вядома, кісларод — самы распаўсюджаны элемент на Зямлі, ён складае 49 % ад масы зямной кары.

Сера — шаснаццаты па распаўсюджанасці элемент, сустракаецца як у выглядзе злучэнняў, так і ў самародным стане (табл. 26).

Табліца 26. Хімічныя элементы халькагены

Элемент	Радыус атама, нм	χ	Ступені акіслення	Прыродныя злучэнні
Кісларод 8О	0,073	3,5	–2, –1, 0, +2	О2, О3, H2O, мінералы, арганічныя злучэнні
Сера 16S	0,104	2,6	–2, –1, 0, +4, +6	Сера самародная S, медны калчадан (халькапірыт) СuFеS2, жалезны калчадан (пірыт) FeS2, глаўберава соль Na2SO4 ∙ 10H2O, бялкі
Селен 34Se	0,117	2,5	–2, 0, +4, +6	Селен самародны Se (сустракаецца рэдка), злучэнні з жалезам, свінцом, ртуццю (селеніды) у сульфідных радовішчах, арганічныя злучэнні — селенабялкі
Тэлур 52Te	0,137	2,1	–2, 0, +4, +6	Тэлур самародны Те (у радовішчах серы і селену), злучэнні з меддзю, свінцом, цынкам, серабром, золатам (тэлурыды) у радовішчах адпаведных металаў

На знешнім электронным слоі, агульная канфігурацыя якога ns²np⁴, атамы халькагенаў маюць па 6 электронаў, з якіх два няспараныя на р-падузроўні (Дадатак 1):

З прыведзеных электронных канфігурацый знешняга электроннага слоя атамаў кіслароду, серы вынікае, што найніжэйшая ступень акіслення гэтых халькагенаў –2. Сера праяўляе дадатныя ступені акіслення +4, +6 пры ўзбуджэнні s- і p-электронаў знешняга слоя на d-падузровень. Сера па электраадмоўнасці саступае галагенам (акрамя ёду), азоту і кіслароду. Кісларод, які з’яўляўся другім пасля фтору па электраадмоўнасці, праяўляе дадатную ступень акіслення +2 толькі ў злучэнні са фторам .