§ 29.2. Пераксід вадароду

Хімічныя ўласцівасці

Пераксід вадароду праяўляе слаба выражаныя кіслотныя ўласцівасці, а таксама ўступае ў акісляльна-аднаўленчыя рэакцыі. У акісляльна-аднаўленчых рэакцыях кісларод, маючы прамежкавую ступень акіслення –1, можа яе або паніжаць да –2, выконваючы ролю акісляльніку, або павышаць да 0, выступаючы адноўнікам.

1. Раствор пераксіду вадароду мае кіслую рэакцыю асяроддзя, што тлумачыцца ўтварэннем іонаў вадароду Н+ (гідраксонію (Н3О+):

straight H subscript 2 straight O subscript 2 space rightwards arrow over leftwards arrow space straight H to the power of plus space plus space HO subscript 2 superscript minus 

або 2 straight H subscript 2 straight O subscript 2 space rightwards arrow over leftwards arrow space straight H subscript 3 straight O to the power of plus space plus space HO subscript 2 superscript minus. 

Пераксід вадароду — вельмі слабая кіслата. Як кіслата H2O2 рэагуе з некаторымі шчолачамі, напрыклад Ba(OH)2:

Н2О2 + Ва(ОН)2 = ВаО2 + 2Н2О (пераксід барыю).

2. Пры захоўванні на святле, а таксама пры награванні, у прысутнасці каталізатараў (напрыклад, MnO2) H2O2 раскладаецца на кісларод і ваду:

2 straight Н subscript 2 straight О with negative 1 on top subscript 2 space end subscript equals space 2 straight Н subscript 2 stack straight О space with negative 2 on top plus space straight О with 0 on top subscript 2 upwards arrow,

таму пераксід вадароду і яго растворы захоўваюць у цёмным посудзе на холадзе, для стабілізацыі дадаюць інгібітары.

3. У рэакцыях з адноўнікам (напрыклад, KI–1) атамы кіслароду паніжаюць ступень акіслення:

2 straight K straight I with negative 1 on top space plus space straight H subscript 2 straight O with negative 1 on top subscript 2 space end subscript plus space straight H subscript 2 SO subscript 4 space equals space straight K subscript 2 SO subscript 4 space plus space 2 straight H subscript 2 straight O with negative 2 on top space plus space straight I with 0 on top subscript 2;

2 straight K straight I with negative 1 on top plus space straight H subscript 2 straight O with negative 1 on top subscript 2 space end subscript equals space 2 straight K straight O with negative 2 on top straight H space plus space straight I with 0 on top subscript 2.

4. У рэакцыях з моцнымі акісляльнікамі (напрыклад, KMnO4) атамы кіслароду павышаюць ступень акіслення:

2 straight K Mn with plus 7 on top straight O subscript 4 space plus space 5 straight H subscript 2 straight O with negative 1 on top subscript 2 space plus space 3 straight H subscript 2 SO subscript 4 space equals space 2 Mn with plus 2 on top SO subscript 4 space plus space straight K subscript 2 SO subscript 4 space plus space 8 straight Н subscript 2 straight О space plus space 5 straight O with 0 on top subscript 2 upwards arrow.

img

Атрыманне. Пераксід вадароду ў лабараторыі можна атрымаць дзеяннем сернай кіслаты на пераксіды металаў:

BaО2 + H2SO4 = BaSO4↓ + Н2О2.

Выкарыстанне. Водныя растворы пераксіду вадароду выкарыстоўваюць як антысептык у медыцыне, як акісляльнік ракетнага паліва, для адбельвання тканін, у касметычных сродках для афарбоўкі валасоў. Яго дзеянне абумоўлена раскладаннем пад дзеяннем цеплаты, святла, а таксама некаторых іншых рэчываў з вылучэннем кіслароду. З пераксіду вадароду атрымліваюць іншыя пераксіды.