*§ 9-1. Геапалітычнае становішча і нацыянальныя інтарэсы Рэспублікі Беларусь

Нацыянальныя інтарэсы і бяспека Рэспублікі Беларусь. Нацыянальныя інтарэсы Рэспублікі Беларусь ахопліваюць усе сферы жыццядзейнасці асобы, грамадства і дзяржавы, цесна ўзаемазвязаны і з’яўляюцца канцэптуальнымі арыенцірамі для яе доўгатэрміновага развіцця. Стратэгічнымі нацыянальнымі інтарэсамі з’яўляюцца: забеспячэнне незалежнасці, тэрытарыяльнай цэласнасці, суверэнітэту, непахіснасці канстытуцыйнага ладу; устойлівае эканамічнае развіццё і высокая канкурэнтаздольнасць беларускай эканомікі; дасягненне высокага ўзроўню і якасці жыцця грамадзян (з Канцэпцыі нацыянальнай бяспекі 2010 г.).

Асноўныя нацыянальныя інтарэсы Рэспублікі Беларусь

Палітычная сфера
  • • Захаванне канстытуцыйных правоў і свабод чалавека;
  • • устойлівае развіццё дэмакратычнай, прававой, сацыяльна адказнай дзяржавы;
  • • забеспячэнне эфектыўнага функцыянавання дзяржаўных інстытутаў у інтарэсах грамадства;
  • • дасягненне збалансаванасці палітычных інтарэсаў грамадзян, грамадскіх аб’яднанняў і дзяржавы, грамадскага кансэнсусу па ключавых пытаннях развіцця Рэспублікі Беларусь;
  • • развіццё грамадзянскай супольнасці з улікам нацыянальных традыцый і асаблівасцей;
  • • эфектыўнае супрацьдзеянне карупцыі;
  • • фарміраванне шматпалярнага свету і сістэмы міжнародных адносін, заснаваных на вяршэнстве норм міжнароднага права і шматбаковым супрацоўніцтве, якія забяспечваюць удзел Беларусі ў вырашэнні пытанняў, што закранаюць яе інтарэсы;
  • • удасканаленне і ўмацаванне механізмаў гарантавання нацыянальнай і калектыўнай бяспекі з удзелам Рэспублікі Беларусь на глабальным, рэгіянальным і двухбаковым узроўнях, наданне міжнароднай бяспецы ўсёабдымнага і комплекснага характару;
  • • прагматычнае ўзаемадзеянне з сусветнымі цэнтрамі сілы, заснаванае на эфектыўнай шматбаковай і шматвектарнай дыпламатыі, стратэгічным партнёрстве і асаблівых стасунках з дружалюбнымі дзяржавамі, раўнапраўным узаемадзеянні і ўзаемным уліку інтарэсаў;
  • • пазіцыянаванне Рэспублікі Беларусь за мяжой у якасці дэмакратычнай прававой дзяржавы, адказнага і прадказальнага партнёра, донара міжнароднай і рэгіянальнай бяспекі;
  • • забеспячэнне абароны правоў суайчыннікаў і салідарнасці беларусаў ва ўсім свеце дзеля моцнай, квітнеючай Беларусі
Эканамічная сфераСацыяльная сфера
  • • эканамічны рост і павышэнне канкурэнтаздольнасці беларускай эканомікі на аснове яе структурнай перабудовы, устойлівага інавацыйнага развіцця, інвестыцый у чалавечы капітал, мадэрнізацыі эканамічных адносін, зніжэння сабекошту, імпартаёмістасці і матэрыялаёмістасці вырабленай прадукцыі;
  • • захаванне ўстойлівасці нацыянальнай фінансавай і грашова-крэдытнай сістэм;
  • • забеспячэнне недыскрымінацыйнага доступу на сусветныя рынкі тавараў і паслуг, сыравінных і энергетычных рэсурсаў;
  • • дасягненне ўзроўню энергетычнай бяспекі, дастатковага для нейтралізацыі знешняй залежнасці ад паступлення энерганосьбітаў;
  • • падтрыманне гарантаванага ўзроўню харчовай бяспекі;
  • • трансфер сучасных тэхналогій у эканоміку краіны пераважна за кошт прамых інвестыцый, даступнасць замежных крэдытных рэсурсаў
  • • задавальненне асноўных сацыяльных патрэб грамадзян, мінімізацыя негатыўных наступстваў сацыяльнай дыферэнцыяцыі і сацыяльнай напружанасці ў грамадстве;
  • • гарантаванне грамадскай бяспекі і бяспекі жыццядзейнасці насельніцтва, зніжэнне ўзроўню злачыннасці і крыміналізацыі грамадства;
  • • забеспячэнне занятасці працаздольных грамадзян і годнага ўзроўню аплаты працы;
  • • развіццё інтэлектуальнага і духоўна-маральнага патэнцыялу грамадства, захаванне і памнажэнне яго культурнай спадчыны, умацаванне духу патрыятызму;
  • • забеспячэнне гарманічнага развіцця міжнацыянальных і міжканфесійных адносін
Навукова-тэхналагічная сфераІнфармацыйная сфера
  • • фарміраванне эканомікі, заснаванай на ведах, забеспячэнне развіцця навукі і тэхналогій як базы ўстойлівага інавацыйнага развіцця Рэспублікі Беларусь;
  • • стварэнне новых вытворчасцей, сектараў эканомікі перадавых тэхналагічных укладаў, інтэнсіўнае тэхналагічнае абнаўленне базавых сектараў эканомікі і ўкараненне перадавых тэхналогій ва ўсе сферы жыццядзейнасці грамадства;
  • • пашырэнне прысутнасці Беларусі на сусветным рынку інтэлектуальных прадуктаў, навукаёмістых тавараў і паслуг, узаемавыгаднае міжнароднае навукова-тэхналагічнае супрацоўніцтва і прыцягненне ў эканоміку краіны тэхналогій сусветнага ўзроўню
  • • рэалізацыя канстытуцыйных правоў грамадзян на атрыманне, захаванне і распаўсюджванне поўнай, дакладнай і своечасовай інфармацыі;
  • • фарміраванне і паступальнае развіццё інфармацыйнага грамадства;
  • • раўнапраўны ўдзел Рэспублікі Беларусь у сусветных інфармацыйных адносінах;
  • • пераўтварэнне інфармацыйнай індустрыі ў экспартна арыентаваны сектар эканомікі;
  • • эфектыўнае інфармацыйнае забеспячэнне дзяржаўнай палітыкі;
  • • забеспячэнне надзейнасці і ўстойлівасці функцыянавання крытычна важных аб’ектаў інфарматызацыі
Дэмаграфічная сфераЭкалагічная сфера
  • • устойлівы рост колькасці беларускай нацыі на падставе паслядоўнага павелічэння нараджальнасці і чаканай працягласці жыцця, зніжэння смяротнасці насельніцтва;
  • • павышэнне агульнага ўзроўню здароўя насельніцтва, ахова здароўя маці і дзіцяці;
  • • умацаванне інстытута сям’і як сацыяльнага інстытута, найбольш спрыяльнага для рэалізацыі патрэбы ў дзецях, іх выхавання;
  • • аптымізацыя ўнутраных і знешніх міграцыйных патокаў, забеспячэнне станоўчага сальда знешняй міграцыі эканамічна актыўнага насельніцтва
  • • забеспячэнне экалагічна спрыяльных умоў жыццядзейнасці грамадзян;
  • • пераадоленне негатыўных наступстваў радыеактыўнага забруджвання тэрыторыі краіны і іншых надзвычайных сітуацый, рэабілітацыі экалагічна парушаных тэрыторый;
  • • устойлівае прыродна-рэсурснае забеспячэнне сацыяльна-эканамічнага развіцця краіны;
  • • рацыянальнае выкарыстанне прыродна-рэсурснага патэнцыялу, захаванне біялагічнай і ландшафтнай разнастайнасці, экалагічнай раўнавагі прыродных сістэм;
  • • садзейнічанне падтрыманню глабальнай і рэгіянальнай экалагічнай раўнавагі
Ваенная сфера
  • • умацаванне ў грамадстве пачуцця патрыятызму, гатоўнасці да абароны нацыянальных інтарэсаў Рэспублікі Беларусь;
  • • эфектыўнае стратэгічнае стрымліванне, якое гарантуе падтрыманне міру, рэгіянальнай бяспекі і прадухіленне пагрозы прымянення ваеннай сілы супраць Рэспублікі Беларусь;
  • • забеспячэнне абароны незалежнасці, тэрытарыяльнай цэласнасці, суверэнітэту краіны ў выпадку прымянення супраць яе ваеннай сілы ці пагрозы сілай;
  • • развіццё ваеннай арганізацыі дзяржавы, падтрыманне ўзроўню абароннага патэнцыялу, адпаведнага магчымасцям дзяржавы і дастатковага для рашэння задач мірнага і ваеннага часу;
  • • умацаванне міжнародных і рэгіянальных механізмаў гарантавання ваеннай бяспекі, партнёрства і даверу;
  • • паслядоўнае развіццё і ўмацаванне ваеннага і ваенна-тэхнічнага супрацоўніцтва з Расійскай Федэрацыяй;
  • • павышэнне эфектыўнасці Арганізацыі Дагавора аб калектыўнай бяспецы (АДКБ)
icon-discussions
Знайдзіце ўзаемасувязь і ўзаемаабумоўленасць нацыянальных інтарэсаў Рэспублікі Беларусь у розных сферах. Прасачыце сувязь нацыянальных інтарэсаў Рэспублікі Беларусь з мэтамі Нацыянальнай стратэгіі ўстойлівага развіцця Рэспублікі Беларусь. Канкрэтызуйце свае вывады прыкладамі.