*§ 2-8. Вуснае маналагічнае маўленне. Структура маналагічнага маўлення, стылістычныя асаблівасці і сродкі маўленчай выразнасці розных відаў маналагічнага маўлення

Вуснае маналагічнае маўленне

Вуснае маналагічнае маўленне — разгорнутае выказванне на пэўную тэму, арыентаванае на слухачоў (рэальных або патэнцыяльных). Разнавіднасцю маналагічнага маўлення з’яўляецца ўнутраны маналог, звернуты да самога сябе. Маналагічнаму маўленню ўласцівы сродкі дыялагізацыі (рытарычныя пытанні, пытанні-адказы, звароты да аўдыторыі, разлічаныя на ўзаемадзеянне выступоўцы і слухачоў).
Вуснае маналагічнае маўленне асобы характарызуецца наступнымі ўменнямі:
•лагічна, звязна і паслядоўна выказваць думкі, афармляць іх у зразумелай, дакладнай і вырáзнай форме;
•вызначаць змест, структуру і моўныя сродкі выказвання;
•прымяняць інтанацыйныя сродкі афармлення маналагічнага выказвання (тон, тэмп маўлення, лагічныя і псіхалагічныя паўзы);
•адэкватна выкарыстоўваць міміку і жэсты.
Паводле мэты выказвання і стылістычных асаблівасцей вылучаюць наступныя віды маналагічнага маўлення:
•інфармацыйны маналог служыць для перадачы інфармацыі, апісання фактаў, з’яў, падзей. Да гэтага віду маўлення адносяцца: вучэбныя лекцыі, прэзентацыі, даклады;
•пераканальны маналог падразумявае рэакцыю слухачоў на выступленне (віншаванні, наказы, урачыстыя прамовы);
•пабуджальны маналог скіраваны на тое, каб сагітаваць, запрасіць на экскурсію, паездку, паход у тэатр, на выстаўку, сустрэчу.