*§ 2-6. Стылістычны аналіз тэксту. Стылістычныя нормы. Памылкі, выкліканыя парушэннем стылістычных норм

Практыкаванне 21-3

Прачытайце каментарый майстроў беларускага слова пра мову некаторых твораў.

І. У п’есе … ёсць такая з’ява. Бяжыць сялянка і крычыць: «У чым справа? У чым справа?» Няўжо гэта крычыць сялянка? Не, гэта крычыць сам аўтар п’есы.
Вядома, што аўтар тут выказаў тое, што хацеў выказаць. Непаразуменне сялянкі паказана. Але выказана гэтакай мовай, што тып сялянкі, які, скажам, раней ужо пачаў уяўляцца гледачу, разбіўся і прапаў ад аднаго слова. Сялянка … устрывожылася і замест «што гэта робіцца?» або «што гэта там?» крычыць «у чым справа?» (Паводле К. Чорнага).
ІІ. Вось толькі некалькі прыкладаў канцылярска-бюракратычных штукарстваў:
«Ён перажываў, таму што сярод партызан доўга яму не было даверу. Яго правяралі доўга, ужывалі для гэтага розныя метады».
«Ён страціў зрок у выніку захворвання два гады назад. Як толькі палепшыўся стан здароўя, ён пайшоў на работу».
Давайце паспрабуем пашукаць, як бы гэта ўсё можна было сказаць іначай. Ці не пацяплеюць гэтыя радкі, калі зняць з іх квяцістае канцылярскае шумавінне:
«Ён перажываў, бо партызаны яму доўга не верылі… Яго правяралі ўсякімі спосабамі, як толькі маглі».
«Ён аслеп ад хваробы два гады назад і, як толькі паправіўся пасля аперацыі, пайшоў на работу» (Паводле Я. Скрыгана).