§ 25. Адлюстраванне і абазначэнне разьбы
Абазначэнне разьбы на чарцяжы
Разьба на чарцяжы адлюстроўваецца не так, як мы яе бачым, а спрошчана (умоўна) у адпаведнасці з правіламі стандарту ДАСТ 2.311-68 АСКД. Адлюстраванне разьбы. Незалежна ад профілю разьбы яе ўмоўнае адлюстраванне заўсёды аднолькавае
На знешняй паверхні (на стрыжні) па вонкавым дыяметры разьбу адлюстроўваюць суцэльнымі тоўстымі асноўнымі лініямі, па ўнутраным дыяметры — суцэль-нымі тонкімі лініямі (рыс. 88). На выглядзе злева разьбу паказваюць суцэльнай тонкай лініяй у выглядзе дугі, прыкладна роўнай 3/4 акружнасці.
На ўнутранай паверхні (у адтуліне) разьбу паказваюць суцэль-
нымі тоўстымі асноўнымі лініямі па ўнутраным дыяметры і суцэльнымі тонкімі — па вонкавым (гл. рыс. 88).
Суцэльную тонкую лінію праводзяць на адлегласці не менш за 0,8 мм ад асноўнай лініі і не больш за велічыню шагу разьбы.
Штрыхоўку ў разрэзах даводзяць да лініі вонкавага дыяметра разьбы на стрыжні і да лініі ўнутранага дыяметра ў адтуліне.
Каб паказаць разьбу на чарцяжы, да яе відарыса дабаўляюць надпіс у выглядзе ўмоўнага абазначэння.
У чым заключаецца адрозненне ўмоўнага адлюстравання разьбы на стрыжні ад умоўнага абазначэння разьбы ў адтуліне?
Трубная цыліндрычная разьба і яе абазначэнне
Профілем трубнай цыліндрычнай разьбы з’яўляецца роўнастаронні трохвугольнік з вуглом 55° пры вяршыні. Вяршыні выступаў і ўпадзін закруглены. Гэту разьбу ўжываюць для злучэння труб і іншых дэталей арматуры трубаправодаў.
Асноўныя памеры трубнай цыліндрычнай разьбы ўмоўна абазначаюцца ў цалях (1″ = 25,4 мм).
Ва ўмоўнае абазначэнне трубнай цыліндрычнай разьбы ўваходзяць: літара G, абазначэнне памеру трубы ў цалях і клас дакладнасці, напрыклад G3/4−А
Трубная канічная разьба і яе абазначэнне
Профіль трубнай канічнай разьбы — раўнабедраны трохвугольнік з вуглом пры вяршыні 55°. Вяршыні і ўпадзіны профілю закруглены. Ужываецца ў канічных разьбовых злучэннях, у злучэннях вонкавай канічнай разьбы з унутранай цыліндрычнай разьбой.
Ва ўмоўнае абазначэнне трубнай канічнай разьбы ўваходзяць: літара R, пазмер трубы ў цалях, напрыклад Rс1½.
Трапецеидальная разьба i яе абазначэнне
Профіль трапецаідальнай разьбы — раўнабокая трапецыя з вуглом паміж бакавымі старанамі 30°. Служыць для перадачы руху ў вінтавых механізмах, хадавых вінтах станкоў і г. д.
Трапецаідальную разьбу абазначаюць літарамі Tr, намінальным дыяметрам і шагам, напрыклад: Tr40×9
Упорная разьба і яе абазначэнне
Профіль упорнай разьбы — нераўнабокая трапецыя. Упадзіны профілю закруглены. Ужываецца пры вялікіх нагрузках (шрубцынгі, прэсы, дамкраты і г. д.).
Ва ўмоўнае пазначэнне адназаходнай упорнай разьбы ўваходзяць: літара S, намінальны дыяметр у міліметрах і шаг. Напрыклад, S80×10 — разьба ўпорная S намінальным дыяметрам 80 мм, шагам разьбы 10 мм.
Прамавугольная разьба і яе абазначэнне
Профілем прамавугольнай разьбы з’яўляецца прамавугольнік. Адлюстроўваецца з нанясеннем памераў, неабходных для вырабу разьбы: вонкавы і ўнутраны дыяметры, форма профілю, шаг. Ужываецца ў злучэннях, пры якіх самаадкручванне сілавых элементаў зведзена да мінімуму. Напрыклад, у хадавых і грузавых вінтах (дамкрат, прэс), лабараторных рэгуліровачных элементах і г. д.