Чарчэнне. 10 клас

На адным чарцяжы можа быць паказана некалькі разрэзаў, але іх колькасць павінна быць апраўдана.
Правілы абазначэння разрэзаў
1. Становішча сякучай плоскасці паказваюць на чарцяжы лініяй сячэння.
2. Калі сякучая плоскасць супадае з плоскасцю сіметрыі прадмета, разрэз размяшчаецца на месцы аднаго з выглядаў (рыс. 69, а). Пры гэтым становішча сякучай плоскасці на чарцяжы не паказваюць і сам разрэз не пазначаюць.
3. Калі сякучая плоскасць не супадае з плоскасцю сіметрыі дэталі (рыс. 69, б), то лінію сячэння адлюстроўваюць разамкнутай лініяй са стрэлкамі, якія паказваюць напрамак погляду. Таўшчыня разамкнутых ліній у 1,5 раза большая за суцэльную тоўстую асноўную лінію.

4. У складаных разрэзах на чарцяжах становішча сечных плоскасцей паказваецца разамкнутымі лініямі перагібу (у выглядзе прамых вуглоў, вычарчаных лініямі, таўшчыня якіх роўна таўшчыні разамкнутай лініі). Вяршыня прамога вугла лініі перагібу паказвае на ўяўную лінію выдалення інфарматыўнай часткі простага разрэзу. Напрамак погляду (як і на простых разрэзах) паказваюць стрэлкамі, начэрчанымі каля пачатковага і канцавога штрыха разамкнутай лініі. Каля стрэлак пішуць аднолькавыя літары рускага алфавіта, напрыклад А-А.

Разамкнутыя лініі чэрцяць на канцах лініі сячэння са знешняга боку контуру відарыса. Са знешняга боку стрэлак наносяць аднолькавыя вялікія літары рускага алфавіта. Над разрэзам пішуць тыя ж літары праз працяжнік, якія паказваюць становішча сякучай плоскасці (напрыклад, А—А, Б—Б і г. д.).

Як вы лічыце, ці заўсёды пазначаюць нахіленыя разрэзы? У якім выпадку надпіс «А—А» трэба дапоўніць знакам «Павернута»?

Графічнае абазначэнне матэрыялаў. Рассякаючы прадметы адной ці некалькімі плоскасцямі, лініі на ўнутраных контурах, адлюстраваныя на чарцяжы штрыхавымі лініямі, становяцца бачнымі. Іх адлюстроўваюць суцэльнай тоўстай асноўнай лініяй. Фігуру сячэння, якая ўвахо-дзіць у разрэз, штрыхуюць.
Калі на фігуры сячэння хочуць паказаць, з якога матэрыялу выраблена дэталь, то карыстаюцца іх графічнымі абазначэннямі (рыс. 70).
Лініі штрыхоўкі наносяцца тонкімі лініямі пад вуглом 45° у адзін бок (управа ці ўлева) на ўсіх праекцыях адной і той жа дэталі. Адлегласць паміж паралельнымі прамымі лініямі штрыхоўкі павінна быць аднолькавай (1—10 мм). Рэкамендавана на фарматах А4 адлегласць паміж пара-лельнымі штрыхамі выкарыстоўваць ад 1 да 2 мм.

.

Выкарыстоўваючы дадатковыя крыніцы, знайдзіце інфармацыю, якія яшчэ матэрыялы паказваюць у разрэзах. Якое іх графічнае абазначэнне?

Мясцовы разрэз. Каб паказаць на чарцяжах унутраную будову прадметаў у асобных абмежаваных месцах (напрыклад, у суцэльнай дэталі неабходна паказаць невялікае паглыбленне ці адтуліну), ужываюць разрэзы, якія называюць мясцовымі. Выконваць поўныя разрэзы для такіх дэталей немэтазгодна.
Таму дастаткова ўмоўна разразаць толькі тую частку дэталі, якая патрабуе дадатковага выяўлення яе формы. Мясцовы разрэз вылучаюць на чарцяжах суцэльнай тонкай хвалістай лініяй, якая праводзіцца ад рукі. Мясцовы разрэз не пазначаецца.

Памятайце! Хвалістая лінія, якая абмяжоўвае мясцовы разрэз, не павінна супадаць з якімі-небудзь іншымі лініямі на выглядзе ці быць іх прадаўжэннем.

 

Разгледзьце рысунак. Растлумачце, чаму на рысунку б мясцовы разрэз выкананы няправільна.

Разрэзы ў аксонаметрычных праекцыях.
На аксонаметрычных праекцыях, гэтак жа як і на відарысах прадметаў, ужываюць разрэзы, з дапамогай якіх паказваюць унутраную будову: адтуліны, паглыбленні і г. д. Сякучыя плоскасці, як правіла, выбіраюць так, каб яны супадалі з плоскасцю сіметрыі дэталі ці асобнага яе элемента (рыс. 71, а) (гл. Памятку 8).

Памятка 8. Алгарытм пабудовы аксонаметрычнай праекцыі дэталі з выразам адной чвэрці
Будуюць ізаметрычную праекцыю дэталі
Выдаляюць 1/4 частку дэталі
Будуюць адтуліны дэталі ў выразе
Удакладняюць пабудовы: будуюць адтуліны і скругленні ў аснове дэталі

Лініі штрыхоўкі сячэнняў наносяць паралельна дыяганалям праекцый квадратаў, пабудаваных на восях х і z, х і у, у і z (рыс. 71, б). Напрыклад, у ізаметрычнай праекцыі на франтальным і профільным разрэзах лініі штрыхоўкі размяшчаюць пад вуглом  45°.

Вызначыце, які вугал штрыхоўкі ў дыметрычнай праекцыі.