§ 2-23. Антонімы, іх роля ў маўленні. Вобразна-выяўленчыя магчымасці антонімаў. Слоўнікі антонімаў

Практыкаванне 22

Падбярыце да прыведзеных словазлучэнняў антанімічныя.
Запішыце пары, якія ў вас атрымаліся.

Старая кніга, спелы яблык, глухая восень, правая партыя, мяккі зычны, моцны характар, вялікія падзеі, залатыя рукі, стары чалавек, старая газета.

Ha выкарыстанні антонімаў заснаваны некаторыя стылістычныя фігуры.

Антытэза (ад грэч. antithesis — супрацьпастаўленне) — выраз, у якім супрацьпастаўляюцца розныя паняцці: Сыты галоднаму не спагадае (Прыказка).

Аксю̀маран — наўмыснае спалучэнне супрацьлеглых па сэнсе, несумяшчальных паняццяў, якія лагічна ўзаемавыключаюцца, але ствараюць новы паэтычны вобраз, калі ўжываюцца разам: звонкая цішыня, гарачы снег.

I антонімы, і антытэза, і аксюмаран шырока выкарыстоўваюцца ў творах вуснай народнай творчасці, мастацкай літаратуры, у публіцыстыцы ў якасці мастацкіх сродкаў выразнасці з мэтай характарыстыкі асоб, прадметаў, падзей, а таксама для стварэння каламбураў, гумарыстычных замалёван (Паводле В. Краснея).