*§ 15-1. Рынак: попыт, прапанова, рыначная цана
Попыт, прапанова, цана. Рыначны механізм дзейнічае на аснове эканамічных законаў.
Змяненне попыту, змяненне прапановы, змяненне раўнаважнай цаны.
| Велічыня прапановы, адзінак тавару | Цана, р. | Велічыня попыту, адзінак тавару | Лішак (+) або недахоп (-) тавару, адзінка |
| 2 | 10 | 50 | -48 |
| 10 | 15 | 40 | -30 |
| 20 | 30 | -10 | |
| 25 | 25 | 25 | 0 |
| 30 | 30 | 20 | |
| 35 | 35 | 15 | +20 |
| 40 | 40 | +30 |
Пры аналізе рыначнай кан’юнктуры неабходна праводзіць дакладнае адрозненне паміж попытам і велічынёй попыту, а таксама паміж зменамі велічыні попыту і зменамі ў самім попыце на дадзены тавар. Змены ў велічыні попыту назіраюцца пры змяненні цаны канкрэтнага тавару і нязменнасці ўсіх іншых параметраў (густаў, даходаў, цэн на іншыя тавары). На графіку падобныя змены адлюстроўваюцца рухам уздоўж крывой попыту. Змяненне попыту адбываецца пры нязменнасці рыначных цэн на канкрэтны тавар (пад уздзеяннем якіх-небудзь няцэнавых фактараў) і на графіку адлюстроўваецца зрухам крывой попыту ўправа або ўлева.
На малюнку крывая попыту на мармелад перамясцілася са становішча D1 у становішча D2..
Якія падзеі маглі выклікаць гэты рух?
а) Павышэнне цэн на ўзаемазамяняльны тавар (пасцілу).
б) Падзенне цэн на дадатковы тавар (у адносінах да мармеладу).
в) Падзенне цэн на сыравіну, якая выкарыстоўваецца ў вытворчасці мармеладу.
г) Зніжэнне даходаў спажыўцоў пры ўмове, што мармелад — тавар ніжэйшай катэгорыі.
д) Павышэнне інтарэсу да мармеладу ў выніку рэкламнай кампаніі.
