§ 3. Тэкст, прыметы тэксту: сэнсавая цэласнасць і тэматычнае адзінства, разгорнутасць, паслядоўнасць, звязнасць, завершанасць тэксту (паўтарэнне і сістэматызацыя вывучанага)
Практыкаванне 29
Прачытайце назву пісьмовага выказвання. Як вы думаеце, пра што пойдзе ў ім размова? Што перадае загаловак: тэму ці асноўную думку?
Прачытайце само выказванне. Вызначце, якая з прымет тэксту ў ім адcутнічае. Абгрунтуйце сваю думку.
Вышыня
Мяркуючы па ўспамінах маці, мне ішоў ча(ц/т)вёрты год. Я цяжка перахварэў на адзёр*. Калі ачуняў, м..не выпусцілі з хаты ў двор.
Узлезці па баране можна вунь куды — па(т/д) самую страху хлява. Пале(з/с). А барана, як жывая, адарвалася ад сцяны і кульнулася з верхалазам у снег. Не ўдарыўся. Але як выле(з/с)ці (з)пад бараны? Клікаць на дапамогу? Не. Ёсць жа і ў малога гонар! Ды і баяўся. Добра, калі выйдзе маці ці бабуля. А калі дзед Міначка?
Каля хлява стаяла барана зубамі да сц..ны. Але якая ж добрая лесвіца! І якая вышыня! А ўсіх нас не толькі ў маленстве, але і ў сталым (у/ў)зросце цягне ў вышыню — (у/ў)неба. (Не/ня)дарэмна людзі пал..целі ў космас.
Доўга я грэбаўся ў снезе — выбіраўся (з)пад бараны. Выбраўся. Сам. І ад таго адчуў сябе пераможцам, героем, як бы за колькі хвілін падрос. І вынес перакананне: калі добра пастарацца, то можна і самому выбрацца з бяды.сн Невялікай. Але калі бяда вялікая, то кліч на падмогу людзей. Людзі памогуць.
Стаяла снежная зіма. Здаецца, што ў маленстве ўсе зімы былі снежныя. Дзень быў сонечны. Снег іскрыўся, сляпіў вочы. І ўвесь свет пасля хваробы ўяўляўся абноўленым, прыгажэйшым. Але чым заняцца малому? (Паводле І. Шамякіна).
Аднавіце вусна паслядоўнасць частак выказвання, каб атрымаўся тэкст. Запішыце тую частку, якая адпавядае малюнку. Раскрыйце дужкі, устаўце прапушчаныя літары. Абгрунтуйце іншыя напісанні слоў у тэксце.