Сусветная гісторыя ад старажытных часоў да канца XVIII ст. 10 клас

На ўладкаванне індыйскага грамадства аказалі ўплыў уяўленні, звязаныя з індуізмам. Старажытная сістэма варнаў, на якія падзялялася грамадства, ператварылася ў больш разнастайную і складаную сістэму кастаў. З’яўленне кастаў стала неабходным у сувязі з вялікай разнастайнасцю заняткаў унутры сфер прафесійнай дзейнасці і неабходнасцю ўлічваць пражыванне ў Індыі многіх плямёнаў і наяўнасць этнічных рэгіянальных асаблівасцяў. Асобныя прафесіі і плямёны сталі самастойнымі кастамі. Вельмі часта сістэму кастаў параўноўваюць з замкнёным самакіраваннем у прафесійных або этнічных калектывах. У адну касту маглі ўваходзіць як адносна багатыя, так і бедныя людзі, але іх аб’ядноўвалі прафесія і паходжанне. У кожнай касты былі свае ўмовы жыцця, свае дазволы, забароны і абмежаванні, напрыклад, абмежаванні ў ежы і адзенні.

Самай ніжэйшай кастай лічыліся недатыкальныя, якія нават не ўваходзілі ў сістэму варнаў. Яны не маглі датыкацца не толькі людзей іншых кастаў, але нават іх ценяў.

Нарадзіўшыся ў пэўнай касце, індус ніколі не мог перайсці ў іншую. Індуізм вучыў, што змяніць сваё становішча чалавек можа толькі пасля перараджэння. Прычым чым больш правільна ён жыў, тым лепшым будзе яго жыццё ў наступным увасабленні. У выніку каставая сістэма вяла да вельмі строгіх формаў сацыяльнага прыгнёту, калі нельга было нават спадзявацца штосьці змяніць у гэтым жыцці.

Асаблівасці прыроды Індыі абумовілі неабавязковасць стварэння вялікіх ірыгацыйных сістэм, чым павінна была б займацца цэнтральная ўлада. Група вёсак, якая складала абшчыну, стварала замкнёную і прадукцыйную сістэму земляробчай або земляробча-­жывёлагадоўчай гаспадаркі. Адрозніваючыся ў этнічных і каставых адносінах, такія абшчыны фарміравалі трывалыя гаспадарчыя структуры. Змена палітычнай улады ў далёкіх сталіцах ніяк іх не закранала, яны працягвалі адасоблена існаваць і плаціць1⁄6 частку ўраджаю ўладам. Такое становішча шмат у чым вызначала палітычную слабасць і раздробленасць Індыі ў Сярэднія вякі.