Сусветная гісторыя ад старажытных часоў да канца XVIII ст. 10 клас

Многія навукоўцы лічаць, што славянскае пісьмо існавала яшчэ да прыняцця хрысціянства. Славяне малявалі спецыяльныя знакі — «рысы і рэзы», выкарыстоўвалі засечкі, родавыя і каляндарныя знакі, знакі язычніцкіх святаў. Але складаныя тэксты да нас не дайшлі, таму лічыцца, што гэтыя варыянты пісьменства былі вельмі прымітыўнымі.

З прыняццем хрысціянства на Русі з'явіліся два алфавіты — глаголіца і кірыліца. Літары ў іх мелі аднолькавыя назвы, але розную форму. Больш шырокае распаўсюджанне адразу атрымала кірыліца, якая і ляжыць у аснове сучасных беларускага, рускага і ўкраінскага алфавітаў. На адным са знойдзеных пад Смаленскам сасудаў ёсць кірылічны надпіс «гороухща» («гарчыца») зроблены ў X ст.

Першыя рускія кнігі былі рукапіснымі, і працэс іх стварэння быў вельмі доўгім і дарагім. Матэрыялам для пісьма служыў пергамент — спецыяльна вырабленая скура цялят або ягнят. Тэкст доўга пісалі ўручную. Кнігі ўпрыгожваліся невялікімі вытанчанымі малюнкамі — мініяцюрамі. Вокладкі рабілі з дрэва, абцягвалі скурай і часам упрыгожвалі каштоўнымі камянямі. Заказчыкамі кніг маглі быць толькі самыя багатыя людзі.

З прыняццем хрысціянства на Русі стала распаўсюджвацца пісьменнасць. Пісьменнымі цяпер былі прадстаўнікі духавенства, знаць і нават гараджане. Развіццё пісьменства прывяло да з'яўлення першых школ пры кляшт манастырах.