Сусветная гісторыя ад старажытных часоў да канца XVIII ст. 10 клас

У ходзе развіцця пазямельных адносін у асяроддзі вышэйшага саслоўя ў Заходняй Еўропе да VIII ст. паступова аформіўся пануючы тып землеўладання — вотчына. Пад гэтым тэрмінам разумеецца ўвесь комплекс феадальнай зямельнай уласнасці з правамі на залежных сялян. Пэўная тэрыторыя, якая знаходзілася ў непасрэдным валоданні сеньёра, называлася дамен. Яе частка ў выглядзе асобных зямельных уладанняў магла аддавацца больш дробным феадалам у якасці бенефіцыя як пажыццёвага уладання альбо ў выглядзе часовых трыманняў сялянам.

Уласнік вотчыны (сеньёр) валодаў комплексам наступных правоў у сваёй сеньёрыі: ён мог вяршыць суд, збіраць падаткі, чаканіць манеты, набіраць войска і выдаваць законы. Дадзеныя правы надаваліся сеньёру каралём праз імунныя граматы. Аднак права найвышэйшай юрысдыкцыі (права жыцця і смерці) заставалася за манархам.