Гісторыя Беларусі, XIX — пачатак XXI ст. 11 клас

У пачатку XX ст. рэвалюцыйныя падзеі з аднаго боку і рост капіталістычных адносін з другога выклікалі станоўчыя зрухі ў развіцці адукацыі. Павялічылася колькасць народных вучылішчаў. Гарадскія вучылішчы былі пераўтвораны ў вышэйшыя пачатковыя школы — чатырохкласнай агульнаадукацыйныя навучальныя ўстановы павышанага тыпу. Гімназіі і рэальныя вучылішчы давалі поўную сярэднюю адукацыю, прагімназіі — няпоўную. Колькасць сярэдніх навучальных устаноў вырасла да 88 з лікам навучэнцаў у 31,5 тыс. чалавек. У 1914 г. у 7682 школах усіх тыпаў вучылася пятая частка дзяцей школьнага ўзросту.

Падрыхтоўка спецыялістаў для галін народнай гаспадаркі і культуры вялася ў рамесных, сельскагаспадарчых, камерцыйных, педагагічных, медыцынскіх, музычных навучальных установах. У 1914 г. у Беларусі было 12 прафесійных вучэльняў з 14 тыс. навучэнцаў. Вышэйшых навучальных устаноў у краі не было. Царскія чыноўнікі неаднаразова адхілялі хадайніцтвы грамадскасці аб адкрыцці ў Мінску ўніверсітэта ці політэхнічнага інстытута.

Пашырэнне сеткі навучальных устаноў абвастрыла недахоп педагогаў. Праблема падрыхтоўкі настаўніцкіх кадраў вырашалася шляхам адкрыцця новых настаўніцкіх інстытутаў і семінарый. Для падрыхтоўкі педагогаў у 1909—1916 гг. былі адкрыты пяць настаўніцкіх семінарый і тры настаўніцкія інстытуты, якія давалі няпоўную вышэйшую адукацыю. У 1910 г. быў адкрыты настаўніцкі інстытут у Віцебску, у 1913 г. — у Магілёве, у 1914 г. — у Мінску.