§ 15. ПРАБЛЕМА ДЭМАГРАФІЧНАЙ НАГРУЗКІ
У краінах сучаснага свету вылучаюцца два тыпы дэмаграфічнай палітыкі, дыяметральна супрацьлеглыя па сваіх адносінах да дзетараджэння: стымулюючая і стрымальная нараджальнасць.
У краінах першага тыпу дэмаграфічная палітыка нацэлена на павышэнне натуральнага прыросту насельніцтва. Гэта краіны, якія імкнуцца перавесці звужанае ўзнаўленне ў простае або нават у пашыранае. Гэта краіны, якія змагаюцца з дэпапуляцыяй і з відавочнымі прыкметамі старэння насельніцтва (мал.100-1).
Дэмаграфічная палітыка стымулявання нараджальнасці праводзіцца галоўным чынам з дапамогай эканамічных мер, такіх як аднаразовыя пазыкі маладажонам, дапамогі пры нараджэнні кожнага дзіцяці, штомесячныя дапамогі на дзяцей, аплатныя адпачынкі і інш. Прыкладамі краін, якія праводзяць актыўную дэмаграфічную палітыку, могуць служыць Францыя або Японія.
Большасць краін другога тыпу ажыццяўляюць дэмаграфічную палітыку, накіраваную на скарачэнне натуральнага прыросту насельніцтва. Найбольш яркім прыкладам у гэтых адносінах з’яўляюцца дзве самыя вялікія па колькасці насельніцтва краіны свету — Кітай і Індыя.