§ 24. Транскрыпцыя. Выспяванне РНК

1. Якія працэсы пазначаныя лічбамі 1 і 2 у схеме рэалізацыі спадчыннай інфармацыі?

Фотасінтэз, трансляцыя, рэплікацыя, хемасінэз, транскрыпцыя.

2. Што такое транскрыпцыя? Як працякае гэты працэс?

3. Якім чынам у эўкарыятычнай клетках адбываецца выспяванне мРНК?

4. Усталюйце адпаведнасць паміж паняццямі (1-6) і іх апісаннямі (а-е):

1) экзон

2) інтрон

3) прамотар

4) сплайсінг

5) тэрмінатар

6) першасны транскрыпт

а) адзін з этапаў працэсінга мРНК у эукарыёт

б) ўчастак гена, які захоўвае інфармацыю пра структуру бялку (рРНК, тРНК)

в) малекула РНК, якая ўтварылася ў выніку транскрыпцыі

г) фрагмент гена, які не ўтрымлівае інфармацыю пра структуру бялку (рРНК, тРНК)

д) участак ДНК, пры дасягненні якога, РНК-полімераза спыняе транскрыпцыю

е) фрагмент ДНК, з якім да пачатку сінтэза РНК звязваецца РНК-полімераза

5. Транскрыпцыю варта адносіць да працэсаў асіміляцыі або дысіміляцыі? Чаму?

6*. Вызначана, што ў малекуле мРНК адэнілавыя нуклеатыды складаюць 14 % ад агуль­най колькасці нуклеатыдаў, цытыдзілавыя — 30 %, урыдзілавыя — 34 %, гуанілавыя — 22 %. Вызначце працэнтныя суадносіны нуклеатыдаў у саставе двухланцуговага ўчастка малекулы ДНК, адзін з ланцугоў якога з’яўляўся матрыцай для сінтэзу дадзенай мРНК.

7*. Участак малекулы ДНК, размешчаны паміж стартавым кадонам і стоп-кадонам, быў транскрыбіраваны РНК-полімеразай за 100 секунду. Вядома, што гэты ўчастак кадзіруе 600 амінакіслотных астаткаў у складзе поліпептыду і змяшчае 3 інтрона даўжынёй па 900 нуклеатыдаў. Колькі (у сярэднім) нуклеатыдаў у секунду ўключала РНК-полімераза пры транскрыпцыі ў склад дадзенага ўчастка малекулы прэ-мРНК?