§ 6-1. Побыт насельніцтва Беларусі ў XІV – XVІ стст.

4. Харчаванне

Аснову харчовага рацыёну складалі прадукты земляробства, агародніцтва, жывёлагадоўлі. Дадатковымі крыніцамі ежы былі некаторыя промыслы, якія давалі мёд, рыбу, мяса дзічыны, грыбы, арэхі, ягады. На Палессі і ў Паазер’і пераважна ўжывалі рыбу, у раўнінных раёнах — жыта, пшаніцу, у лясных раёнах — прадукты промыслаў.

У сялян пераважала ежа на расліннай аснове: хлеб, кашы і прываркі (боршч, капуста, крупеня, кулеш). Гародніну ўжывалі свежай, клалі ў запас. У XVIІІ ст. на беларускіх землях упершыню з’явілася бульба.

На святы гатавалі мясныя стравы са свініны, бараніны, ялавічыны, птушкі. Найчасцей гаспадыні рыхтавалі мачанку (з мясам і падлівай), халадзец (студзень). Таксама спажывалі малочныя прадукты ў натуральным выглядзе.

Паколькі беларусы шмат ужывалі хлеба, квашаных і салёных прадуктаў, то гэта абумовіла вялікую колькасць спажываемых напіткаў. Пілі квас, бярозавы і кляновы сокі, кісялі, медавуху, піва. Гарэлка да XVIІ—XVIІІ стст. выкарыстоўвалася, як правіла, у якасці лекавага сродку пры хваробах сэрца, вачэй і інш.