Прапусціць і перайсці да асноўнага зместу
Side panel
Profil
Беларуская (be)
Беларуская (be)
Русский (ru)
English (en)
You are currently using guest access (
Уваход
)
Беларуская мова 10
General
Роля мовы ў жыцці чалавека і грамадства
Маўленне
Тэкст
Культура маўлення
Фанетыка і арфаэпія. Графіка і арфаграфія. Культура маўлення
Арфаэпічныя нормы
Акцэнталагічныя нормы
Арфаграфічныя нормы
Лексіка. Фразеалогія. Культура маўлення
Фразеалагічныя нормы
Марфемная будова слова. Словаўтварэнне і арфаграфія. Культура маўлення
Марфалагічныя нормы
Паўтарэнне і сістэматызацыя вывучанага
Тлумачальны слоўнік
Спіс выкарыстаных крыніц
Дадому
Calendar
Беларуская мова. 10 клас
Дадому
Курсы
Беларуская мова
Беларуская мова 10
Тлумачальны слоўнік
Тлумачальны слоўнік
Друкаваць увесь падручнік
Друкаваць раздзел
Тлумачальны слоўнік
Тлумачальны слоўнік
◄ § 34. Моўныя нормы і культура маўлення
Перайсці да...
Перайсці да...
Інфармацыя пра вучэбны дапаможнік
Рэкамендацыі па выкарыстанні вучэбнага дапаможніка «Беларуская мова» для 10 класа (базавы і павышаны ўзроўні)
Вучэбны дапаможнік "БЕЛАРУСКАЯ МОВА. 10 клас" (аўтары: Г.М. Валочка, Л.С. Васюковіч, В.У. Зелянко, С.С. Міхнёнак, С.М. Якуба), 2020
§ 1. Мова як грамадская з’ява. Функцыі мовы
§ 2-1. Маўленне як працэс маўленчых зносін. Маўленчая сітуацыя і яе кампаненты
§ 2-2. Віды маўленчай дзейнасці: гаварэнне, слуханне, чытанне і пісьмо
§ 2-3. Формы маўленчай камунікацыі: вусная і пісьмовая, дыялагічная і маналагічная
§ 2-4. Жанры дыялагічнага маўлення: дыскусія і палеміка
§ 3. Тэкст, прыметы тэксту: сэнсавая цэласнасць і тэматычнае адзінства, разгорнутасць, паслядоўнасць, звязнасць, завершанасць тэксту (паўтарэнне і сістэматызацыя вывучанага)
§ 4. Функцыянальна-сэнсавыя тыпы маўлення: апісанне, апавяданне, разважанне. Функцыянаванне моўных сродкаў у тэкстах розных тыпаў і стыляў
§ 4-1. Комплексны аналіз тэксту
§ 5. Асноўныя якасці культуры маўлення. Правілы маўленчых паводзін. Маўленчы этыкет
§ 5-1. Сродкі і прыёмы выразнасці маўлення на розных моўных узроўнях: лексічным, фанетычным, словаўтваральным, марфалагічным, сінтаксічным
§ 5-2. Маўленчыя памылкі і спосабы іх выпраўлення
§ 5-3. Камунікатыўная сітуацыя і правілы маўленчых паводзін. Маўленчы этыкет і беларускія нацыянальна-культурныя этыкетныя традыцыі
§ 0-6. Гукі і літары беларускай мовы (паўтарэнне і сістэматызацыя вывучанага)
§ 6. Вымаўленне галосных і зычных гукаў, некаторых спалучэнняў зычных
§ 7. Націск і яго функцыі
§ 7-1. Памылкі, выкліканыя парушэннем арфаэпічных і акцэнталагічных норм
§ 7-2. Вобразна-выяўленчыя магчымасці фанетыкі беларускай мовы (гукапіс, асананс, алітарацыя)
§ 0-8. Прынцыпы беларускай арфаграфіі
§ 1-8. Арфаграфічныя нормы: напісанні, заснаваныя на фанетычным прынцыпе. Правапіс галосных О, Э, А
§ 8. Правапіс галосных О, Э, А
§ 9. Правапіс галосных Е, Ё, Я
§ 10. Правапіс спалучэнняў галосных у запазычаных словах
§ 11. Правапіс прыстаўных галосных
§ 12. Правапіс звонкіх і глухіх, свісцячых і шыпячых зычных
§ 13. Правапіс прыстаўных і ўстаўных зычных
§ 14. Правапіс літар У і Ў
§ 15. Правапіс Д і ДЗ, Т і Ц
§ 16. Правапіс падоўжаных зычных
§ 17. Правапіс некаторых спалучэнняў зычных
§ 18. Правапіс мяккага знака і апострафа
§ 19. Правапіс вялікай і малой літар
§ 20. Правапіс слоў разам, праз злучок і асобна
§ 20-1. Памылкі, выкліканыя парушэннем арфаграфічных норм
§ 21. Правапіс прыставак, якія заканчваюцца на зычны
§ 22. Правапіс І, Ы, Й пасля прыставак
§ 0-23. Лексічнае і граматычнае значэнне слова. Прамое і пераноснае значэнне слова. Шляхі ўзнікнення і тыпы пераноснага значэння
§ 1-23. Сінонімы, іх роля ў маўленні. Сінанімічны рад. Слоўнікі сінонімаў. Выкарыстанне сінонімаў як сродку выразнасці ў тэкстах мастацкага стылю
§ 2-23. Антонімы, іх роля ў маўленні. Вобразна-выяўленчыя магчымасці антонімаў. Слоўнікі антонімаў
§ 3-23. Амонімы. Спосабы размежавання мнагазначных слоў і амонімаў. Міжмоўныя амонімы. Вобразна-выяўленчыя магчымасці амонімаў. Слоўнікі амонімаў
§ 4-23. Паронімы. Паронімы і дакладнасць маўлення. Слоўнікі паронімаў
§ 23. Ужыванне слова ў адпаведнасці з яго лексічным значэннем, адрозненне мнагазначных слоў і амонімаў
§ 24. Правілы выкарыстання сінонімаў, антонімаў, паронімаў
§ 24-1. Лексіка беларускай мовы паводле паходжання
§ 24-2. Лексіка беларускай мовы паводле ўжывання
§ 24-3. Актыўная і пасіўная лексіка
§ 24-4. Лексіка беларускай мовы паводле стылістычнай афарбоўкі
§ 0-25. Фразеалагізмы, іх роля ў маўленні. Размежаванне фразеалагізмаў і свабодных словазлучэнняў. Выкарыстанне фразеалагізмаў як сродку выразнасці ў тэкстах мастацкага стылю. Слоўнікі фразеалагізмаў беларускай мовы
§ 25. Правілы ўжывання фразеалагізмаў у маўленні
§ 0-26. Марфема як значымая частка слова. Вытворныя і невытворныя асновы
§ 1-26. Словаўтваральныя і формаўтваральныя марфемы
§ 2-26. Марфемы-сінонімы, марфемы-антонімы, марфемы-амонімы, іх стылістычныя асаблівасці. Разбор слова па саставе. Марфемныя слоўнікі
§ 3-26. Правапіс складаных і складанаскарочаных слоў
§ 26. Утварэнне слоў і іх ужыванне ў адпаведнасці з правіламі словаўтварэння
§ 26-1. Стылістычныя магчымасці словаўтварэння. Аднакаранёвыя словы як сродак тэматычнага адзінства тэксту
§ 0-27. Сістэма часцін мовы. Назоўнік: агульнае значэнне, марфалагічныя прыметы, сінтаксічная роля.
§ 1-27. Катэгорыя роду і ліку назоўнікаў
§ 2-27. Скланенне назоўнікаў, правапіс склонавых канчаткаў. Марфалагічны разбор назоўніка.
§ 27. Ужыванне назоўнікаў, лік, род якіх не супадаюць у беларускай і рускай мовах; назоўнікаў, якія маюць форму толькі адзіночнага ці толькі множнага ліку; назоўнікаў агульнага роду, нескланяльных назоўнікаў і абрэвіятур
§ 0-28. Прыметнік: агульнае значэнне, марфалагічныя прыметы, сінтаксічная роля. Разрады прыметнікаў паводле значэння. Сэнсава-стылістычная і тэкстаўтваральная роля прыметнікаў у тэкстах розных тыпаў і стыляў
§ 1-28. Утварэнне ступеней параўнання якасных прыметнікаў
§ 28. Ужыванне поўных і кароткіх прыметнікаў, форм ступеней параўнання якасных прыметнікаў, прыналежных прыметнікаў. Ужыванне форм ступеней параўнання прыметнікаў і прыслоўяў
§ 29. Ужыванне колькасных і парадкавых лічэбнікаў; спалучальнасць зборных лічэбнікаў з назоўнікамі і займеннікамі
§ 29-1. Лічэбнік: агульнае значэнне, марфалагічныя прыметы, сінтаксічная роля. Разрады лічэбнікаў паводле будовы, значэння і граматычных прымет. Сінтаксічная сувязь лічэбнікаў з назоўнікамі
§ 29-3. Марфалагічны разбор лічэбніка. Сэнсава-стылістычная і тэкстаўтваральная роля лічэбнікаў у тэкстах розных тыпаў і стыляў маўлення
§ 0-30. Займеннік: агульнае значэнне, марфалагічныя прыметы, сінтаксічная роля. Разрады займеннікаў. Сэнсава-стылістычная і тэкстаўтваральная роля займеннікаў у тэкстах розных тыпаў і стыляў
§ 1-30. Утварэнне і правапіс займеннікаў. Марфалагічны разбор займенніка
§ 30. Ужыванне асабовых займеннікаў, зваротнага займенніка сябе, ужыванне прыназоўніка пры адмоўным займенніку; акцэнталагічныя нормы пры скланенні займеннікаў сам, сама, самы, ніхто, нішто
§ 31–1. Дзеяслоў: агульнае значэнне, марфалагічныя прыметы, сінтаксічная роля. Формы дзеяслова. Марфалагічны разбор дзеяслова. Сэнсава-стылістычная і тэкстаўтваральная роля дзеяслова ў тэкстах розных тыпаў і стыляў маўлення
§ 31–2. Правапіс дзеясл. Марфалагіч. нормы: ужыванне асабовых канчаткаў дзеясл., адрозненне канчаткаў дзеясл. абвес. і загад. ладу, ужыванне дзеясловаў з суф. -ава- (-ява-) і -ірава- (-ырава-), акцэнталагічныя нормы пры ўтварэнні спрагальных форм дзеясл.
§ 0-32. Дзеепрыметнік як асобая форма дзеяслова. Марфалагічныя прыметы, сінтаксічная роля дзеепрыметніка. Утварэнне і правапіс дзеепрыметнікаў. Марфалагічны разбор дзеепрыметніка
§ 1-32. Дзеепрыслоўе як асобая форма дзеяслова. Марфалагічныя прыметы, сінтаксічная роля дзеепрыслоўя. Утварэнне і правапіс дзеепрыслоўяў. Марфалагічны разбор дзеепрыслоўя
§ 32. Ужыванне дзеепрыметнікаў і дзеепрыслоўяў, дзеепрыметнікавых і дзеепрыслоўных зваротаў
32-1. Прыслоўе: асноўнае значэнне, марфалагічныя прыметы, сінтаксічная роля. Разрады прыслоўяў па значэнні. Сэнсава-стылістычная і тэкстаўтваральная роля прыслоўяў у тэкстах розных тыпаў і стыляў маўлення
§ 32-2. Утварэнне форм ступеней параўнання якасных прыслоўяў. Марфалагічная норма: адрозненне вышэйшай ступені параўнання прыслоўя ад вышэйшай ступені параўнання прыметніка
§ 32-3. Утварэнне і правапіс прыслоўяў. Марфалагічны разбор прыслоўя
§ 33. Ужыванне прыназоўнікаў у словазлучэннях, якія перадаюць асаблівасці кіравання ў беларускай мове
§ 33–1. Прыназоўнік, злучнік як службовыя часціны мовы: агульнае значэнне, марфалагічныя прыметы, сінтаксічная роля. Правапіс прыназоўнікаў, злучнікаў
§ 33–2. Марфалагічныя нормы: ужыванне прыназоўнікаў у словазлучэннях, якія адлюстроўваюць асаблівасці кіравання ў беларускай мове
§ 33–3. Часціца як службовая часціна мовы: агульнае значэнне, марфалагічныя прыметы, сінтаксічная роля. Правапіс часціц. Правапіс не (ня), ні з рознымі часцінамі мовы
§33–4. Ужыванне часціц НЕ і НІ
§ 33–5. Выклічнік і гукаперайманне. Правапіс выклічнікаў і гукаперайманняў
§33–6. Сінаніміка службовых часцін мовы. Сэнсава-стылістычная і тэкстаўтваральная роля службовых часцін мовы ў тэкстах розных тыпаў і стыляў маўлення
§ 34. Моўныя нормы і культура маўлення
Спіс выкарыстаных крыніц
Спіс выкарыстаных крыніц ►
