§ 9. Паняцце пра асяроддзе жыцця. Воднае асяроддзе жыцця
- Успомніце, што абазначаюць паняцці «асяроддзе пражывання» і «навакольнае асяроддзе».
- Як вы думаеце? Якія экалагічныя фактары з’яўляюцца лімітуючымі ў водным асяроддзі?
- Вы даведаецеся пра паняцце «асяроддзе жыцця», пра асаблівасці тэмпературнага, светлавога, газавага і салявога рэжымаў у водным асяроддзі жыцця.
Тэмпературны рэжым воднага асяроддзя
У вадзе тэмпература змяняецца ў меншай ступені, чым на сушы, з прычыны высокай удзельнай цеплаёмістасці і цеплаправоднасці вады. Павышэнне тэмпературы паветра на 10 °C выклікае павышэнне тэмпературы вады на 1 °C. З глыбінёй тэмпература паступова зніжаецца. На вялікіх глыбінях тэмпературны рэжым адносна пастаянны (не вышэй за +4 °C). Паколькі ў водным асяроддзі тэмпература змяняецца ў вузкім дыяпазоне, то для большасці гідрабіёнтаў патрабуецца стабільная тэмпература. Павышэнне тэмпературы ў вадаёмах больш чым на на 5—6 °C, выкліканае скіданнем прадпрыемствамі цёплых сцёкавых вод, прыводзіць да рэзкага скарачэння відавой разнастайнасці іх жыхароў. Гідрабіёнты, здольныя існаваць пры значных ваганнях тэмпературы, сустракаюцца толькі ў мелкіх вадаёмах. З прычыны невялікага аб’ёму вады ў гэтых вадаёмах назіраюцца значныя сутачныя і сезонныя перапады тэмпературы (ад 0 да +36 °C).