§ 33–2. Марфалагічныя нормы: ужыванне прыназоўнікаў у словазлучэннях, якія адлюстроўваюць асаблівасці кіравання ў беларускай мове
Прачытайце тэкст, устаўляючы прапушчаныя словы.
Прыназоўнік — ... часціна мовы, якая ўдакладняе значэнні ... склонаў і выражае адносіны паміж назоўнікам (..., ...) і іншымі словамі ў сказе.
Паводле ... прыназоўнікі падзяляюцца на невытворныя (іх паходжанне растлумачыць немагчыма: аб, да, пры) і ... (паходзяць ад ... часцін мовы: збоку, згодна, наперадзе).
Паводле будовы прыназоўнікі падзяляюцца на ... (без, да, сярод), ... (з-за, з-пад, па-над) і ... (нягледзячы на, у сувязі з, у імя).
Практыкаванне 343
Прачытайце тэкст. Што перадае загаловак: тэму ці асноўную думку? Перакладзіце тэкст на беларускую мову і запішыце. У тэксце перакладу падкрэсліце прыназоўнікі. Вызначце іх разрад паводле паходжання. Назавіце характэрныя для беларускай мовы словазлучэнні з прыназоўнікамі.
Как видят кошки
Лучи света фокусируются на сетчатке благодаря хрусталику, играющему роль своеобразной линзы. Если сравнивать хрусталик человека и кошки, то у животного он менее эластичен. Кошки близоруки. Если у обычного человека острота зрения — 1,0, то у кошки — 0,1—0,2. Наши любимицы могут чётко видеть лишь на расстоянии не более 6 м, в то время как для нас привычны 30—50 м. Но и слишком близко расположенные предметы они не способны хорошо рассмотреть. Для оценки того, что находится ближе полуметра, природа наделила кошек замечательными органами. Эти животные «видят» глазами, носом и вибриссами — осязательными волосками (По И. Костюченко).
