Слоўнік асноўных тэрмінаў і паняццяў


Browse the glossary using this index

Special | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |

А

Аддаленая гібрыдызацыя

Метад селекцыі, скрыжаванне арганізмаў, якія належаць да розных відаў.


Алагенез

Шлях дасягнення біялагічнага прагрэсу, пры якім арганізмы набываюць аламарфозы — асобныя адаптацыі, якія не змяняюць агульны ўзровень арганізацыі, але дазваляюць асвойваць у сваім асяроддзі пражывання розныя экалагічныя нішы.


Алельныя гены (алелі)

Гены, якія вызначаюць розныя (альтэрнатыўныя) формы праяўлення адной і той жа прыметы. Размяшчаюцца ў аднолькавых участках (локусах) гамалагічных храмасом.


Алкалоіды

Біялагічна актыўныя арганічныя злучэнні пераважна расліннага паходжання. Асноўная функцыя — ахова раслін ад паядання жывёламі. Некаторыя алкалоіды ўжываюцца ў медыцыне.


Альтэрнатыўныя прыметы

Прыметы, якія ўзаемна выключаюць адна адну і ў норме не могуць прысутнічаць у арганізме адначасова.


Аналізуючае скрыжаванне

Скрыжаванне асобіны, якая мае дамінантны фенатып (аналізуемая асобіна), з гомазіготнай рэцэсіўнай асобінай. Па фенатыпах атрыманага патомства можна вызначыць генатып аналізуемай асобіны.


Аналагічныя органы

Органы, якія маюць знешняе падабенства і выконваюць аднолькавыя функцыі, але адрозніваюцца па паходжанні.


Антрапагенез

Працэс узнікнення і эвалюцыйнага развіцця чалавека.


Антыбіётыкі

Біялагічна актыўныя рэчывы прыроднага ці сінтэтычнага паходжання, якія выклікаюць гібель жывых клетак ці прыгнятаюць іх рост і развіццё.


Антыгены

Чужародныя для арганізма рэчывы і аб’екты, здольныя вы­клікаць імунны адказ.


Антыкадон

Участак малекулы тРНК, які складаецца з трох нуклеатыдаў і ў працэсе  сінтэзу бялку камплементарна звязваецца з адпаведным кадонам мРНК.


Антыцелы (імунаглабуліны)

Ахоўныя бялкі, здольныя спецыфічна звязвацца з пэўнымі антыгенамі і нейтралізаваць іх шляхам утварэння комплексаў «антыген-антыцела».


Арагенез

Шлях дасягнення біялагічнага прагрэсу, звязаны з фарміраваннем арамарфозаў — буйных, прынцыпова новых адаптацый, якія істотна павышаюць узровень арганізацыі жывых арганізмаў і дазваляюць ім выкарыстоўваць розныя ўмовы навакольнага асяроддзя ці асвойваць новае асяроддзе пражывання.


Арганоіды (арганэлы)

Пастаянныя спецыялізаваныя структуры цытаплазмы, якія ажыццяўляюць пэўныя функцыі. Адрозніваюць немембранныя, аднамембранныя і двухмембранныя арганоіды.


Атавізмы

Прыметы аддаленых эвалюцыйных продкаў, якія былі згублены відам у ходзе эвалюцыі і праяўляюцца ў некаторых асобін як адхіленне ад нормы.


Аўтасомы

Непалавыя храмасомы; усе храмасомы, за выключэннем палавых.


Аўтбрыдынг

Метад селекцыі, скрыжаванне асобін аднаго віду, якія належаць да розных парод ці сартоў.