Слоўнік асноўных тэрмінаў і паняццяў


Обзор глоссария по алфавиту

Специальные | А | Б | В | Г | Д | Е | Ё | Ж | З | И | К | Л | М | Н | О | П | Р | С | Т | У | Ф | Х | Ц | Ч | Ш | Щ | Э | Ю | Я |

Страница: (Назад)   1  2  3  4  5  6  (Далее)

С

Сорт

Створаная ў выніку селекцыі сукупнасць культурных раслін аднаго віду, якія ўстойліва валодаюць у канкрэтных умовах вырошчвання пэўнымі марфалагічнымі, фізіялагічнымі і гаспадарчымі прыметамі.


Спадчыннасць

Уласцівасць жывых арганізмаў захоўваць і перадаваць нашчадкам свае прыметы і ўласцівасці.


Суперкапсід

Абалонка з ліпідаў і бялкоў, якая пакрывае капсід некаторых вірусаў.


Т

Транскрыпцыя

Біясінтэз РНК на адпаведных участках аднаго з ланцугоў ДНК — адна з рэакцый матрычнага сінтэзу (матрыцай служыць ланцуг ДНК, які транскрыбіруецца).


Трансляцыя

Біясінтэз бялку з амінакіслот, які адбываецца ў рыбасомах, — адна з рэакцый матрычнага сінтэзу (матрыцай служыць мРНК).


Тургарны ціск

Ціск унутранага змесціва клеткі на яе абалонку.


Ф

Філагенез

Працэс гістарычнага развіцця як арганічнага свету ў цэлым, так і асобных груп арганізмаў.


Фенатып

Сукупнасць прымет і ўласцівасцей арганізма.


Фенатыпічны радыкал

Частка генатыпу асобіны, якая вызначае яе фенатып. Напрыклад, для асобіны, у якой праявіліся дзве дамінантныя прыметы: A—B—.


Ферамоны

Біялагічна актыўныя рэчывы, якія выпрацоўваюцца спецыялізаванымі залозамі (ці клеткамі) жывёл, выдзяляюцца ў навакольнае асяроддзе і аказваюць уздзеянне на паводзіны, фізіялагічны стан ці развіццё асобін таго ж віду.


Ферменты

Бялкі, якія паскараюць працяканне хімічных рэакцый у жывых арганізмах, г. зн. выконваюць функцыю біялагічных каталізатараў.


Фотасінтэз

Працэс утварэння арганічных рэчываў з вуглякіслага газу і вады, які працякае з паглынаннем светлавой энергіі пры ўдзеле фотасінтэтычных пігментаў у клетках зялёных раслін, водарасцей і некаторых бактэрый.


Х

Храмацін

Асноўны кампанент клетачнага ядра, які складаецца пераважна з малекул ДНК і бялкоў. у пачатку дзялення клеткі храмацін спіралізуецца (кампактызуецца) і ўтварае храмасомы.


Ц

Цыталогія

Навука, якая вывучае будову, функцыянаванне, размнажэнне, старэнне і гібель клетак.


Цытаплазма

Унутранае змесціва клеткі, за выключэннем ядра, абмежаванае плазмалемай. У састаў цытаплазмы ўваходзяць гіялаплазма, цыташкілет і арганоіды.


Цыташкілет

Унутрыклетачны шкілет; трохмерная сетка, утвораная бялкамі, якая пранізвае гіялаплазму клеткі. Выконвае апорную функцыю, забяспечвае ўнутрыклетачныя перамяшчэнні і інш.


Ш

Штам

Штучна створаная чалавекам сукупнасць мікраарганізмаў аднаго віду, якія маюць пэўныя спадчынна замацаваныя прыметы і ўласцівасці, а таксама аднатыпную рэакцыю на дзеянне фактараў навакольнага асяроддзя.


Штучны адбор

Выбар чалавекам найбольш каштоўных у гаспадарчых ці дэкаратыўных адносінах асобін для атрымання ад іх патомства з жаданымі прыметамі і ўласцівасцямі.


Э

Экзацытоз

Вывядзенне рэчываў, якія знаходзяцца ў мембраннай упакоўцы, з клеткі ў пазаклетачнае асяроддзе.


Эндацытоз

Паглынанне клеткай цвёрдых часцінак (фагацытоз) ці раст­вораў (пінацытоз) шляхам фарміравання мембранных пузыркоў, утвораных плазмалемай.



Страница: (Назад)   1  2  3  4  5  6  (Далее)