Біялогія. 11 клас

Сукупнасць спадчыннага (генетычнага) матэрыялу, заключанага ў клетцы арганізма ці ў віруснай часцінцы.

арганізм, у клетках якога змяшчаюцца розныя алельныя гены, напрыклад Аa, Bb, I^AI^B.

Надмембранны комплекс клетак жывёл, утвораны малекуламі вугляводаў, якія звязаны з бялкамі і ліпідамі цытаплазматычнай мембраны. Выконвае рэцэптарную функцыю, забяспечвае пазнаванне клеткамі адна адной.

Шматступеньчаты працэс ферментатыўнага бескіслароднага расшчаплення глюкозы да піравінаграднай кіслаты, які праходзіць у гіялаплазме клетак.

Арганізм, у клетках якога змяшчаюцца аднолькавыя алельныя гены, напрыклад АА, аа, I^BI^B.

Выпадковае ненакіраванае змяненне частаты алеляў у генафондзе папуляцыі.

Эвалюцыйнае разыходжанне прымет у роднасных арганізмаў, якія жывуць у розных умовах асяроддзя.

Страта прыроднай структуры малекуламі біяпалімераў (бялкоў, нуклеінавых кіслот) пад дзеяннем фізічных ці хімічных фактараў без разбурэння першаснай структуры.

Здольнасць арганізмаў набываць новыя прыметы і ўласцівасці, якія адрозніваюць іх ад бацькоўскіх форм. Вылучаюць няспадчынную (мадыфікацыйную) і спадчынную (генатыпічную) зменлівасць. Да спадчыннай належыць камбінатыўная і мутацыйная зменлівасць.

Участак ДНК ці мрнк, які складаецца з трох нуклеа­тыдаў і кадзіруе пэўную амінакіслату (або служыць сігналам заканчэння сінтэзу бялку — стоп-кадон).

Узаемная адпаведнасць у будове малекул, якія ўзаемадзейнічаюць, ці іх структурных кампанентаў. Так, у малекуле ДНК назіраецца строгая адпаведнасць парных нуклеатыдаў адзін аднаму. Камплементарныя пары ўтвараюць азоцістыя асновы: адэнін і тымін, гуанін і цытазін.

Незалежнае фарміраванне ў ходзе эвалюцыі падобных прымет у няроднасных арганізмаў, якія жывуць у аднолькавых ці вельмі блізкіх умовах асяроддзя.

Бялковая абалонка віруснай часцінкі.

Набор храмасом, характэрны для саматычных клетак пэўнага віду жывых арганізмаў.

Асаблівы шлях эвалюцыі, пры якім біялагічны прагрэс арганізмаў дасягаецца за кошт спрашчэння іх арганізацыі — морфафізіялагічнага рэгрэсу.

Шматстадыйны працэс, пры якім у клетках адбываецца расшчапленне і акісленне арганічных злучэнняў, а энергія іх хімічных сувязей, якая вызваляецца, назапашваецца ў выглядзе АТФ. У большасці арганізмаў клетачнае дыханне працякае з выкарыстаннем кіслароду (аэробнае дыханне), у некаторых — без удзелу кіслароду (анаэробнае дыханне).

Сукупнасць метадаў біятэхналогіі, якія дазваляюць ствараць і культываваць клеткі, што валодаюць новымі ўласцівасцямі.

Перыяд існавання клеткі ад моманту яе ўтварэння з мацярынскай клеткі да ўласнага дзялення (уключаючы гэта дзя­ленне) ці гібелі.

Абмен участкамі паміж гамалагічнымі храмасомамі ў працэсе меёзу.

Рэлігійная і філасофская канцэпцыя, паводле якой прырода (у тым ліку і ўсе жывыя арганізмы) была створана Творцам (Богам).