§ 24. Прыгатаванне раствораў
Разгледзім прыклад выдзялення крышталегідрату з раствору.
Прыклад 3.1. Бязводны CuSO4 масай 129 г растварылі пры 100 °С у мінімальнай колькасці вады. Вызначце масу вылучанага пры астуджэнні да 20 °С крышталегідрату CuSO4 · 5H2O, калі растваральнасць CuSO4 у вадзе пры 100 °С роўная 77 г/100 г H2O, а пры 20 °С — 20,5 г/100 г H2O.
Дадзена:
m(CuSO4) = 129 г
s100(CuSO4) = 77 г/100 г H2O
s20(CuSO4) = 20,5 г/100 г H2O
m(CuSO4 · 5H2O) = ?
Рашэнне
1. Масавыя долі солі ў насычаных растворах:
,
.
2. Маса зыходнага раствору роўная m100(р-ру) = 129 : 0,435 = 297 г.
3. Няхай колькасць крышталегідрату, які выпаў у асадак, роўная х моль, тады яго маса роўная 250х г. Пры гэтым асадак утрымлівае х моль бязводнай солі, маса якой роўная 160х. Маса солі ў канчатковым растворы будзе роўная 129 – 160х, а маса канчатковага раствору роўная 297 – 250х.
Складаем ураўненне :
.
Адкуль х = 0,668, гэта значыць n(CuSO4 · 5H2O) = 0,668 моль.
4. Маса крышталегідрату роўная:
m(CuSO4 · 5H2O) = 0,668 моль · 250 г/моль = 167 г.
Адказ: m(CuSO4 · 5H2O) = 167 г.
Звярніце ўвагу на тое, што маса крышталегідрату CuSO4 · 5H2O, які выпаў у асадак, аказалася большай за масу бязводнай солі CuSO4, узятай для перакрышталізацыі.
Пры прыгатаванні раствораў іх нярэдка даводзіцца змешваць. Неабходна разлічваць канцэнтрацыю атрыманага пры гэтым раствору. Разгледзім, як гэта зрабіць, на прыкладзе 3.2.