*§ 1-1. Прагрэс і рэгрэс у сацыяльным развіцці

Рэгрэс. Рэгрэс (ад лац. regressus – вяртанне, рух назад) – пераход ад больш высокіх форм развіцця да ніжэйшых, рух назад, змяненне да горшага.

icon-persona

Найбуйнейшы сучасны французскі філосаф Райман Арон у першых сваіх працах прызнаваў прагрэс, але зводзіў яго да чыста колькасных назапашванняў.

«…Гісторыя існуе таму, што захаванне вынікаў дзейнасці чалавека ставіць перад рознымі пакаленнямі пытанне аб тым, каб прыняць ці адмовіцца ад мінулай спадчыны. У розных галінах жыцця рытм будучыні залежыць ад характару адказу кожнага пакалення на стаўленне да дасягненняў папярэдніх пакаленняў. Захаванне спадчыны мінулага дазваляе гаварыць аб прагрэсе ў тым выпадку, калі новае пакаленне не толькі захоўвае папярэдні вопыт, але і дадае да яго штосьці сваё».  

У апошніх сваіх працах Арон выступіў з абсалютнай крытыкай грамадскага прагрэсу. У кнізе «Расчараванне ў прагрэсе» ён прама заявіў, што ва ўсім свеце назіраецца не прагрэс, а рэгрэс. Сучасны свет дэманструе рост класавай няроўнасці, узмацненне сацыяльнай палярызацыі людзей. Не сціхаюць расавыя і нацыянальныя канфлікты, прычым апошнія маюць месца не толькі ў адсталых, але і ў развітых дзяржавах. Не ўсе краіны і рэгіёны развіваюцца раўнамерна, аднымі і тымі ж тэмпамі.

У розных краінах у залежнасці ад канкрэтных сацыяльна-эканамічных умоў, культурных традыцый па-рознаму здзяйсняюцца рэформы. Ідзе барацьба паміж старым і новым, і грамадства можа адкаціцца назад. Узброеная барацьба, грамадзянскія войны, агрэсія звонку, як правіла, адкідваюць грамадства на мяжу біялагічнага выжывання, а не садзейнічаюць прагрэсу.

icon-discussions
Як гістарычныя падзеі аднаго года (1991) ілюструюць супярэчлівасць і нераўнамернасць грамадскага прагрэсу? Якія падзеі гэтага года можна аднесці да прагрэсіўных, а якія можна назваць адкатам, рэгрэсам? 

Грамадскі прагрэс закранае ўсе сферы сацыяльнага жыцця. Прынята вылучаць навукова-тэхнічны, сацыяльны, духоўна-маральны прагрэс.