Грамадазнаўства. 11 клас

Гуманізм як мера грамадскага прагрэсу. Гуманізм (ад лац. humanus — чалавечы, humanitas — чалавечнасць) — сістэма поглядаў, згодна з якой прызнаецца каштоўнасць чалавека як асобы, яго права на свабоду, шчасце і развіццё.

Гуманізм як сістэма поглядаў фарміраваўся на працягу стагоддзяў. Гуманізм зараджаецца ў элінаў, у Старажытнай Грэцыі, дзе чалавек абвяшчаецца «мерай усіх рэчаў». У эпоху Адраджэння гуманізм упершыню выступіў як цэласная сістэма поглядаў і шырокая плынь грамадскай думкі. Гуманісты, арыентуючыся на элінаў, спрабавалі адрадзіць антычны ідэал чалавечай адукацыі і паводзінаў, дабрачыннасці.

Каго з адметных дзеячаў эпохі Адраджэння ў Беларусі вы пазналі на партрэтах? Якія гуманістычныя ідэі беларускіх мысліцеляў вам вядомы? 

Гуманізм розным чынам заяўляў пра сябе ў наступныя стагоддзі. ХХ стагоддзе лічыцца вяршыняй развіцця філасофіі гуманізму, агульначалавечых каштоўнасцей і правоў чалавека. Але менавіта ХХ стагоддзе, век трыумфу чалавечага розуму, навукі і тэхнікі, атама і космасу, прынесла чалавецтву найбольшыя разбурэнні — мільёны загінуўшых у сусветных войнах і таталітарных рэжымах, маштабныя тэхнагенныя катастрофы і экалагічныя бедствы…

Ці ўсвядоміла чалавецтва ўрокі сусветных войнаў? Як не дапусціць адраджэння фашызму ў ХХІ ст.?

Ці можна сказаць, што беларускі мемарыяльны комплекс «Ола» сімвалізуе гуманістычную катастрофу ХХ ст.? Абгрунтуйце сваё меркаванне. Выкарыстоўвайце памятку па рабоце з фота помніка. 

Даведайцеся, калі былі прыняты Першы, Другі і Трэці гуманістычныя маніфесты. Коратка сфармулюйце дэвіз кожнага з іх. 

Сёння можна сказаць, што гуманізм — гэта сістэма поглядаў і культурна-гістарычная традыцыя, якія зарадзіліся ў старажытнагрэчаскай цывілізацыі, развіваліся ў наступныя стагоддзі і захаваліся ў сучаснай культуры як яе агульначалавечая аснова. Натуральнасць гуманізму тлумачыцца натуральнасцю тых чалавечых якасцей, якія яго спараджаюць і на якія ён абапіраецца. Галоўная сярод іх — чалавечнасць, гуманнасць.

Большасць людзей арыентуюцца на гуманістычныя каштоўнасці.

Дабрачынная актыўнасць насельніцтва адлюстроўвае ўзровень гуманнасці грамадства. Беларусы ўмеюць суперажываць, ім уласціва імкненне дапамагчы бліжняму. Кожны пяты грамадзянін нашай краіны ахвяруе на дабрачыннасць.

Абмяркуйце наступныя пытанні:

• • Навошта займацца дабрачыннасцю?
• • Каму трэба дапамагаць?
• • Як можна дапамагаць?
• • Што я магу зрабіць? 

Сёння ідэі гуманізму прымаюць і практыкуюць многія людзі, тым самым ператвараючы гуманізм у праграму сацыяльных змен, у маральную сілу, у шырокі і міжнародны культурны рух. Праблемы, якія стаяць перад чалавецтвам, надзвычай сур’ёзныя. Гуманісты лічаць, што гэтыя праблемы могуць быць вырашаны з дапамогай розуму і крытычнага мыслення, волі да кампрамісу, згоды і супрацоўніцтва.