§ 11. Тэрмадынамічная сістэма. Унутраная энергія. Унутраная энергія ідэальнага аднаатамнага газу

Прыклады рашэння задач

Прыклад 1. Пры ізабарным ахаладжэнні ўнутраная энергія ідэальнага аднаатамнага газу змянілася на ΔU = –6,0 · 102 Дж. Вызначце ціск газу, калі яго аб’ём змяніўся на ΔV = –1,0 · 102 см3.

Дадзена:
ΔU = –6,0 · 102 Дж
ΔV = –1,0 · 102 см3 = –1,0 · 10–4 м3
р — ?

Рашэнне. Прырашчэнне ўнутранай энергіі некаторай колькасці ідэальнага аднаатамнага газу

increment U space equals space 3 over 2 straight nu R increment T.

(1)

Выкарыстоўваючы ўраўненне Клапейрона — Мендзялеева, можна ажыццявіць замену:

p increment V space equals space straight nu R increment T.

(2)

Рашаючы сумесна ўраўненні (1) і (2), атрымаем: p space equals space fraction numerator 2 increment U over denominator 3 increment V end fraction.

p space equals space fraction numerator 2 times left parenthesis negative 6 comma 0 times 10 squared space Дж right parenthesis over denominator 3 times left parenthesis negative 1 comma 0 times 10 to the power of negative 4 end exponent space straight м cubed right parenthesis end fraction space equals space 4 comma 0 times 10 to the power of 6 space Па.

Адказ: p space equals space 4 comma 0 times 10 to the power of 6 space Па.

Адсылка да электроннага дадатку для павышанага ўзроўню

Прыклад 2. На малюнку 65.1 у каардынатах (p, V) паказаны працэс пераходу пэўнай масы ідэальнага аднаатамнага газу са стану 1 у стан 2. Вызначце змяненне ўнутранай энергіі газу, калі яго ціск у канчатковым стане p0 = 1,5 МПа, а аб’ём у пачатковым стане V0 = 2,0 л.

Мал.
Мал. 65.1
Дадзена:
p0 = 1,5 МПа = 1,5 · 106 Па
V0 = 2,0 л = 2,0 · 10–3 м3
ΔU — ?

Рашэнне. Прырашчэнне ўнутранай энергіі ідэальнага аднаатамнага газу increment U equals 3 over 2 m over M R increment T. Выкарыстоўваючы ўраўненне Клапейрона — Мендзялеева для станаў 1 i 2, можна вызначыць значэнне выразу m over M R increment T. Аналізуючы малюнак 65.1, можна зрабіць выснову, што ў стане 1 ціск газу 2p0, а яго аб’ём V0, а ў стане 2p0 i 3V0. Тады ўраўненне Клапейрона–Мендзялеева для станаў газу 1 і 2 прыме выгляд:

2 p subscript 0 V subscript 0 equals m over M R T subscript 1 space left parenthesis 1 right parenthesis,            p subscript 0 3 V subscript 0 equals m over M R T subscript 2 space left parenthesis 2 right parenthesis.

Аднімем ад ураўнення (2) ураўненне (1): 3 p subscript 0 V subscript 0 minus 2 p subscript 0 V subscript 0 equals m over M R left parenthesis T subscript 2 minus T subscript 1 right parenthesis і атрымаем, што p subscript 0 V subscript 0 equals m over M R increment T. Тады increment U equals 3 over 2 m over M R increment T equals 3 over 2 p subscript 0 V subscript 0.

increment U equals 3 over 2 times 1 comma 5 times 10 to the power of 6 space Па times 2 comma 0 times 10 to the power of negative 3 end exponent space straight м cubed equals 4 comma 5 times 10 cubed space Дж equals 4 comma 5 space кДж.

Адказ: ΔU = 4,5 кДж.