Перейти к основному содержанию
Боковая панель
Profil
Русский (ru)
English (en)
Беларуская (be)
Русский (ru)
Вы используете гостевой доступ (
Вход
)
Беларуская мова. 10 клас
В начало
Курсы
Беларуская мова
Беларуская мова 10
Паўтарэнне і сістэматызацыя вывучанага
§ 34. Моўныя нормы і культура маўлення
Печатать книгу
Печатать эту главу
§ 34. Моўныя нормы і культура маўлення
Практыкаванне 352
Адзначце словы з правільным націскам.
◄ §33–6. Сінаніміка службовых часцін мовы. Сэнсава-стылістычная і тэкстаўтваральная роля службовых часцін мовы ў тэкстах розных тыпаў і стыляў маўлення
Перейти на...
Перейти на...
Інфармацыя пра вучэбны дапаможнік
Рэкамендацыі па выкарыстанні вучэбнага дапаможніка «Беларуская мова» для 10 класа (базавы і павышаны ўзроўні)
Вучэбны дапаможнік "БЕЛАРУСКАЯ МОВА. 10 клас" (аўтары: Г.М. Валочка, Л.С. Васюковіч, В.У. Зелянко, С.С. Міхнёнак, С.М. Якуба), 2020
§ 1. Мова як грамадская з’ява. Функцыі мовы
§ 2-1. Маўленне як працэс маўленчых зносін. Маўленчая сітуацыя і яе кампаненты
§ 2-2. Віды маўленчай дзейнасці: гаварэнне, слуханне, чытанне і пісьмо
§ 2-3. Формы маўленчай камунікацыі: вусная і пісьмовая, дыялагічная і маналагічная
§ 2-4. Жанры дыялагічнага маўлення: дыскусія і палеміка
§ 3. Тэкст, прыметы тэксту: сэнсавая цэласнасць і тэматычнае адзінства, разгорнутасць, паслядоўнасць, звязнасць, завершанасць тэксту (паўтарэнне і сістэматызацыя вывучанага)
§ 4. Функцыянальна-сэнсавыя тыпы маўлення: апісанне, апавяданне, разважанне. Функцыянаванне моўных сродкаў у тэкстах розных тыпаў і стыляў
§ 4-1. Комплексны аналіз тэксту
§ 5. Асноўныя якасці культуры маўлення. Правілы маўленчых паводзін. Маўленчы этыкет
§ 5-1. Сродкі і прыёмы выразнасці маўлення на розных моўных узроўнях: лексічным, фанетычным, словаўтваральным, марфалагічным, сінтаксічным
§ 5-2. Маўленчыя памылкі і спосабы іх выпраўлення
§ 5-3. Камунікатыўная сітуацыя і правілы маўленчых паводзін. Маўленчы этыкет і беларускія нацыянальна-культурныя этыкетныя традыцыі
§ 0-6. Гукі і літары беларускай мовы (паўтарэнне і сістэматызацыя вывучанага)
§ 6. Вымаўленне галосных і зычных гукаў, некаторых спалучэнняў зычных
§ 7. Націск і яго функцыі
§ 7-1. Памылкі, выкліканыя парушэннем арфаэпічных і акцэнталагічных норм
§ 7-2. Вобразна-выяўленчыя магчымасці фанетыкі беларускай мовы (гукапіс, асананс, алітарацыя)
§ 0-8. Прынцыпы беларускай арфаграфіі
§ 1-8. Арфаграфічныя нормы: напісанні, заснаваныя на фанетычным прынцыпе. Правапіс галосных О, Э, А
§ 8. Правапіс галосных О, Э, А
§ 9. Правапіс галосных Е, Ё, Я
§ 10. Правапіс спалучэнняў галосных у запазычаных словах
§ 11. Правапіс прыстаўных галосных
§ 12. Правапіс звонкіх і глухіх, свісцячых і шыпячых зычных
§ 13. Правапіс прыстаўных і ўстаўных зычных
§ 14. Правапіс літар У і Ў
§ 15. Правапіс Д і ДЗ, Т і Ц
§ 16. Правапіс падоўжаных зычных
§ 17. Правапіс некаторых спалучэнняў зычных
§ 18. Правапіс мяккага знака і апострафа
§ 19. Правапіс вялікай і малой літар
§ 20. Правапіс слоў разам, праз злучок і асобна
§ 20-1. Памылкі, выкліканыя парушэннем арфаграфічных норм
§ 21. Правапіс прыставак, якія заканчваюцца на зычны
§ 22. Правапіс І, Ы, Й пасля прыставак
§ 0-23. Лексічнае і граматычнае значэнне слова. Прамое і пераноснае значэнне слова. Шляхі ўзнікнення і тыпы пераноснага значэння
§ 1-23. Сінонімы, іх роля ў маўленні. Сінанімічны рад. Слоўнікі сінонімаў. Выкарыстанне сінонімаў як сродку выразнасці ў тэкстах мастацкага стылю
§ 2-23. Антонімы, іх роля ў маўленні. Вобразна-выяўленчыя магчымасці антонімаў. Слоўнікі антонімаў
§ 3-23. Амонімы. Спосабы размежавання мнагазначных слоў і амонімаў. Міжмоўныя амонімы. Вобразна-выяўленчыя магчымасці амонімаў. Слоўнікі амонімаў
§ 4-23. Паронімы. Паронімы і дакладнасць маўлення. Слоўнікі паронімаў
§ 23. Ужыванне слова ў адпаведнасці з яго лексічным значэннем, адрозненне мнагазначных слоў і амонімаў
§ 24. Правілы выкарыстання сінонімаў, антонімаў, паронімаў
§ 24-1. Лексіка беларускай мовы паводле паходжання
§ 24-2. Лексіка беларускай мовы паводле ўжывання
§ 24-3. Актыўная і пасіўная лексіка
§ 24-4. Лексіка беларускай мовы паводле стылістычнай афарбоўкі
§ 0-25. Фразеалагізмы, іх роля ў маўленні. Размежаванне фразеалагізмаў і свабодных словазлучэнняў. Выкарыстанне фразеалагізмаў як сродку выразнасці ў тэкстах мастацкага стылю. Слоўнікі фразеалагізмаў беларускай мовы
§ 25. Правілы ўжывання фразеалагізмаў у маўленні
§ 0-26. Марфема як значымая частка слова. Вытворныя і невытворныя асновы
§ 1-26. Словаўтваральныя і формаўтваральныя марфемы
§ 2-26. Марфемы-сінонімы, марфемы-антонімы, марфемы-амонімы, іх стылістычныя асаблівасці. Разбор слова па саставе. Марфемныя слоўнікі
§ 3-26. Правапіс складаных і складанаскарочаных слоў
§ 26. Утварэнне слоў і іх ужыванне ў адпаведнасці з правіламі словаўтварэння
§ 26-1. Стылістычныя магчымасці словаўтварэння. Аднакаранёвыя словы як сродак тэматычнага адзінства тэксту
§ 0-27. Сістэма часцін мовы. Назоўнік: агульнае значэнне, марфалагічныя прыметы, сінтаксічная роля.
§ 1-27. Катэгорыя роду і ліку назоўнікаў
§ 2-27. Скланенне назоўнікаў, правапіс склонавых канчаткаў. Марфалагічны разбор назоўніка.
§ 27. Ужыванне назоўнікаў, лік, род якіх не супадаюць у беларускай і рускай мовах; назоўнікаў, якія маюць форму толькі адзіночнага ці толькі множнага ліку; назоўнікаў агульнага роду, нескланяльных назоўнікаў і абрэвіятур
§ 0-28. Прыметнік: агульнае значэнне, марфалагічныя прыметы, сінтаксічная роля. Разрады прыметнікаў паводле значэння. Сэнсава-стылістычная і тэкстаўтваральная роля прыметнікаў у тэкстах розных тыпаў і стыляў
§ 1-28. Утварэнне ступеней параўнання якасных прыметнікаў
§ 28. Ужыванне поўных і кароткіх прыметнікаў, форм ступеней параўнання якасных прыметнікаў, прыналежных прыметнікаў. Ужыванне форм ступеней параўнання прыметнікаў і прыслоўяў
§ 29. Ужыванне колькасных і парадкавых лічэбнікаў; спалучальнасць зборных лічэбнікаў з назоўнікамі і займеннікамі
§ 29-1. Лічэбнік: агульнае значэнне, марфалагічныя прыметы, сінтаксічная роля. Разрады лічэбнікаў паводле будовы, значэння і граматычных прымет. Сінтаксічная сувязь лічэбнікаў з назоўнікамі
§ 29-3. Марфалагічны разбор лічэбніка. Сэнсава-стылістычная і тэкстаўтваральная роля лічэбнікаў у тэкстах розных тыпаў і стыляў маўлення
§ 0-30. Займеннік: агульнае значэнне, марфалагічныя прыметы, сінтаксічная роля. Разрады займеннікаў. Сэнсава-стылістычная і тэкстаўтваральная роля займеннікаў у тэкстах розных тыпаў і стыляў
§ 1-30. Утварэнне і правапіс займеннікаў. Марфалагічны разбор займенніка
§ 30. Ужыванне асабовых займеннікаў, зваротнага займенніка сябе, ужыванне прыназоўніка пры адмоўным займенніку; акцэнталагічныя нормы пры скланенні займеннікаў сам, сама, самы, ніхто, нішто
§ 31–1. Дзеяслоў: агульнае значэнне, марфалагічныя прыметы, сінтаксічная роля. Формы дзеяслова. Марфалагічны разбор дзеяслова. Сэнсава-стылістычная і тэкстаўтваральная роля дзеяслова ў тэкстах розных тыпаў і стыляў маўлення
§ 31–2. Правапіс дзеясл. Марфалагіч. нормы: ужыванне асабовых канчаткаў дзеясл., адрозненне канчаткаў дзеясл. абвес. і загад. ладу, ужыванне дзеясловаў з суф. -ава- (-ява-) і -ірава- (-ырава-), акцэнталагічныя нормы пры ўтварэнні спрагальных форм дзеясл.
§ 0-32. Дзеепрыметнік як асобая форма дзеяслова. Марфалагічныя прыметы, сінтаксічная роля дзеепрыметніка. Утварэнне і правапіс дзеепрыметнікаў. Марфалагічны разбор дзеепрыметніка
§ 1-32. Дзеепрыслоўе як асобая форма дзеяслова. Марфалагічныя прыметы, сінтаксічная роля дзеепрыслоўя. Утварэнне і правапіс дзеепрыслоўяў. Марфалагічны разбор дзеепрыслоўя
§ 32. Ужыванне дзеепрыметнікаў і дзеепрыслоўяў, дзеепрыметнікавых і дзеепрыслоўных зваротаў
32-1. Прыслоўе: асноўнае значэнне, марфалагічныя прыметы, сінтаксічная роля. Разрады прыслоўяў па значэнні. Сэнсава-стылістычная і тэкстаўтваральная роля прыслоўяў у тэкстах розных тыпаў і стыляў маўлення
§ 32-2. Утварэнне форм ступеней параўнання якасных прыслоўяў. Марфалагічная норма: адрозненне вышэйшай ступені параўнання прыслоўя ад вышэйшай ступені параўнання прыметніка
§ 32-3. Утварэнне і правапіс прыслоўяў. Марфалагічны разбор прыслоўя
§ 33. Ужыванне прыназоўнікаў у словазлучэннях, якія перадаюць асаблівасці кіравання ў беларускай мове
§ 33–1. Прыназоўнік, злучнік як службовыя часціны мовы: агульнае значэнне, марфалагічныя прыметы, сінтаксічная роля. Правапіс прыназоўнікаў, злучнікаў
§ 33–2. Марфалагічныя нормы: ужыванне прыназоўнікаў у словазлучэннях, якія адлюстроўваюць асаблівасці кіравання ў беларускай мове
§ 33–3. Часціца як службовая часціна мовы: агульнае значэнне, марфалагічныя прыметы, сінтаксічная роля. Правапіс часціц. Правапіс не (ня), ні з рознымі часцінамі мовы
§33–4. Ужыванне часціц НЕ і НІ
§ 33–5. Выклічнік і гукаперайманне. Правапіс выклічнікаў і гукаперайманняў
§33–6. Сінаніміка службовых часцін мовы. Сэнсава-стылістычная і тэкстаўтваральная роля службовых часцін мовы ў тэкстах розных тыпаў і стыляў маўлення
Тлумачальны слоўнік
Спіс выкарыстаных крыніц
Тлумачальны слоўнік ►
Беларуская мова 10
Общее
Роля мовы ў жыцці чалавека і грамадства
Маўленне
Тэкст
Культура маўлення
Фанетыка і арфаэпія. Графіка і арфаграфія. Культура маўлення
Арфаэпічныя нормы
Акцэнталагічныя нормы
Арфаграфічныя нормы
Лексіка. Фразеалогія. Культура маўлення
Фразеалагічныя нормы
Марфемная будова слова. Словаўтварэнне і арфаграфія. Культура маўлення
Марфалагічныя нормы
Паўтарэнне і сістэматызацыя вывучанага
Тлумачальны слоўнік
Спіс выкарыстаных крыніц
В начало
Календарь
