§ 2. Прамысловая рэвалюцыя
Ключавая ідэя: у выніку прамысловай рэвалюцыі адбыўся пераход ад аграрна-рамеснай цывілізацыі да індустрыяльнай.
Прамысловая рэвалюцыя — адна з найвялікшых з’яў сусветнай гісторыі. Значэнне прамысловай рэвалюцыі настолькі вялікае, што яе параўноўваюць з неалітычнай рэвалюцыяй, якая ператварыла паляўнічых і збіральнікаў у земляробаў і рамеснікаў і прывяла да стварэння старажытных цывілізацый. Прамысловая рэвалюцыя змяніла аблічча Еўропы, а затым і ўсяго свету. У той жа час яна нанесла непапраўную шкоду прыродзе і абумовіла комплекс глабальных праблем, ад вырашэння якіх залежыць лёс чалавецтва.
1. Сутнасць і асноўныя этапы прамысловай рэвалюцыі
Прамысловая рэвалюцыя — гэта працяглы і складаны працэс пераходу ад рамесна-мануфактурнай ступені матэрыяльнай вытворчасці да машыннай з усімі сацыяльнымі і эканамічнымі вынікамі. Прамысловая рэвалюцыя, альбо прамысловы пераварот, — гэта паўсюднае ўкараненне машын, новых тэхналогій, змяненне арганізацыі вытворчасці і стварэнне фабрычна-заводскай сістэмы.
Прамысловая рэвалюцыя садзейнічала не толькі ўдасканаленню прамысловасці, транспарту, фінансаў і з’яўленню новых сацыяльных груп (буржуазіі, пралетарыяту і тэхнічнай інтэлігенцыі), але і стварэнню шэрагу новых палітычных і сацыяльных інстытутаў. Яна прывяла да фарміравання дзяржаўнай і прыватнай сістэм сацыяльнага страхавання, прафсаюзаў, да рэформы адукацыі, умацавання ліберальна-кансерватыўнай палітычнай мадэлі, пашырэння выбарчага права, барацьбы рабочых, жанчын, нацыянальных меншасцей за свае правы, уздыму ўзроўню і якасці жыцця ў еўрапейскіх краінах і інш.
