§ 22-1. Сустрэча цывілізацый
Чаму людзі Новага часу імкнуліся да спазнання свету?
Якія працэсы адбываліся ў Еўропе ў канцы эпохі Сярэднявечча? Як паўплывалі на іх эпідэмія чумы («чорнай смерці»), разарэнне сялян, скарачэнне пасяўных плошчаў і ператварэнне іх у пашы, заняпад часткі рамёстваў, увядзенне феадаламі грашовай рэнты? (Гісторыя Новага часу, 7 клас)
1. Уяўленні еўрапейцаў пра краіны Усходу
Да пачатку Новага часу еўрапейцы мелі яшчэ досыць цьмянае ўяўленне пра народы, якія насялялі малавядомыя ім рэгіёны. У пачатку Сярэднявечча Усход ім уяўляўся казачным светам з незлічонымі багаццямі, населеным фантастычнымі трохвокімі людзьмі і міфічнымі жывёламі. З часоў крыжовых паходаў веды еўрапейцаў узбагаціліся. Купцы і вандроўнкі пакінулі апісанні мусульманскага Усходу і Кітая. Самае знакамітае з іх — «Кніга аб разнастайнасці свету» («Кніга цудаў свету») канца XIII ст., напісаная венецыянцам Марка Пола.
Да пачатку эпохі Вялікіх геаграфічных адкрыццяў, з аднаго боку, Усход увасабляў патаемныя мары еўрапейцаў аб багацці і раскошы. Прага нажывы штурхала многіх на здзяйсненне рызыкоўных заморскіх падарожжаў. Усход, асабліва мусульманскі, нярэдка асацыяваўся таксама з вучонасцю і ведамі. З другога боку, еўрапейцы лічылі нехрысціянскія народы ў лепшым выпадку варварамі, якіх неабходна наставіць на правільны шлях, хай нават сілай. Нядзіўна, што іспанскія канкістадоры праяўлялі асаблівую жорсткасць да індзейцаў Амерыкі.