§ 14. СУСВЕТНАЯ ГАСПАДАРКА, ФАРМІРАВАННЕ І РАЗВІЦЦЁ

Успамінаем. Якія фактары і падзеі спрыялі фарміраванню сучаснай сусветнай гаспадаркі? Якія паказчыкі адлюстроўваюць узровень сацыяльна-эканамічнага развіцця краін? Чым адрозніваюцца эканомікі развітых краін і краін свету, якія развіваюцца? Якія галіны ў структуры сусветнай гаспадаркі адрозніваюцца найбольшай дынамічнасцю ў сваім развіцці?

Для чаго мы гэта вывучаем? Як вызначыць узровень удзелу краіны ў сусветнай гаспадарцы? У чым выяўляецца глабалізацыя сусветнай гаспадаркі? Падумайце, галіной дзейнасці якіх спецыялістаў з’яўляецца вывучэнне развіцця сусветнай гаспадаркі. Праблемы развіцця сусветнай гаспадаркі — гэта праблемы спецыялістаў толькі эканамічных прафесій або якіх-небудзь іншых?

*Асноўныя паказчыкі постындустрыяльнасці. Узровень постындустрыяльнага развіцця краін свету. Для вызначэння ўзроўню постындустрыяльнасці краіны выкарыстоўваюцца тры асноўныя паказчыкі: 1) доля троеснага сектара ў структуры ВУП, %; 2) доля інтэрнэт-карыстальнікаў ад агульнай колькасці насельніцтва, %; 3) доля выдаткаў на НДВКП у ВУП, %.

Напрыклад, краінамі з найбольшымі значэння долі троеснага сектара з'яўляюцца Люксембург (79 %), ЗША (77 %), Швейцарыя (72 %). Найбольшая доля інтэрнэт-карыстальнікаў характэрная для Бахрэйна, Ісландыі, Люксембурга (па 98 %), Даніі, Нарвегіі (па 97 %), Вялікабрытаніі (95 %). Самыя вялікія выдаткі на навуку ў структуры ВУП вылучаюцца ў структуры ВУП Ізраіля (4,3 %), Рэспублікі Карэя (4,2 %), Японіі (3,3 %).

На аснове гэтых трох паказчыкаў расійскім эканомікагеографам А.П. Горкіным быў распрацаваны інтэгральны індэкс постындустрыяльнага развіцця эканомікі (ІПРЭ).

Паводле індэксу краіны свету падзелены на тры тыпы (табл. *9).

Табліца *9. Тыпы краін па ІПРЭ
Табл.