§ 25-1. Заходняя Еўропа

Ключавая ідэя: аднавіўшы сваю эканоміку і дэмакратычныя інстытуты пасля Другой сусветнай вайны, краіны Заходняй Еўропы перайшлі да пабудовы постіндустрыяльнага грамадства.

З дапамогай плана Маршала заходнееўрапейскія краіны адносна хутка ліквідавалі разбуральныя наступствы Другой сусветнай вайны — аднавілі прамысловасць, сельскую гаспадарку і транспартную сетку, знішчаныя вайной. У 1950-я гг. эканоміка заходнееўрапейскіх дзяржаў перажывала ўжо сапраўдны бум.

У палітычным жыцці правыя партыі, якія раней падтрымлівалі фашызм, былі дыскрэдытаваныя. У Францыі, Італіі і Германіі камуністы і сацыялісты (левыя партыі) часта ўзначальвалі супраціўленне нацызму. Па гэтай прычыне многія пасляваенныя ўрады праводзілі палітыку, якая была б ухвалена левымі.

 

Пытанні

1. Дайце азначэнне паняцця «дзяржава ўсеагульнага дабрабыту». Якія яе асноўныя прыкметы?

2. Вызначце асновы заходняга грамадства, устаноўленыя пасля Другой сусветнай вайны, якія дазваляюць вырашаць многія сацыяльна-эканамічныя, палітычныя і культурныя праблемы сучаснага свету.

3. Чаму павышэнне коштаў на нафту ў 1970-я гг. прывяло да энергетычнага крызісу? Па якой прычыне сучасны свет гэтак залежыць ад здабычы нафты?

4. Пакажыце прычыны пераходу да неакансерватыўнай палітыкі. Якія рысы яе характарызуюць? Чаму ўнутраная палітыка неакансерватараў атрымала значную падтрымку ў прадпрымальнікаў, фермераў, асоб вольных прафесій, пенсіянераў, а таксама немалой часткі рабочых і служачых?

5. Аднаўленне эканомікі пасля вайны абапіралася на кейнсіянскую эканамічную мадэль, тэарэтычнай асновай неакансерватызму паслужыла манетарная сістэма М. Фрыдмана. У чым прынцыповае адрозненне гэтых тэорый?

6. Многія даследчыкі лічаць, што Захад, ідучы па шляху ўсё большага дзяржаўнага ўмяшальніцтва ў жыццё грамадства і пабудовы «дзяржавы ўсеагульнага дабрабыту», рухаецца ў бок сацыялізму. Ці згодныя вы з гэтым сцвярджэннем? Аргументуйце свой адказ.