§ 2. Прамысловая рэвалюцыя

Ключавая ідэя: у выніку прамысловай рэвалюцыі адбыўся пераход ад аграрна-рамеснай цывілізацыі да індустрыяльнай.

Прамысловая рэвалюцыя — адна з найвялікшых з’яў сусветнай гісторыі. Значэнне прамысловай рэвалюцыі настолькі вялікае, што яе параўноўваюць з неалітычнай рэвалюцыяй, якая ператварыла паляўнічых і збіральнікаў у земляробаў і рамеснікаў і прывяла да стварэння старажытных цывілізацый. Прамысловая рэвалюцыя змяніла аблічча Еўропы, а затым і ўсяго свету. У той жа час яна нанесла непапраўную шкоду прыродзе і абумовіла комплекс глабальных праблем, ад вырашэння якіх залежыць лёс чалавецтва.

Пытанні

1. У чым сутнасць прамысловага перавароту? Да якіх змен у тэхніцы і сацыяльнай структуры грамадства прывёў прамысловы пераварот?

2. Што абазначае паняцце «індустрыялізацыя»? Чаму індустрыялізацыя суправаджалася паскораным ростам гарадскога насельніцтва і гарадоў?

3. Як змянілася роля навукі ў эпоху прамысловай рэвалюцыі? Запоўніце табліцу «Навуковыя адкрыцці эпохі прамысловай рэвалюцыі». Выкарыстайце дадатковыя крыніцы інфармацыі.

4. У 1895 г. шведскі інжынер Альфрэд Нобель заснаваў прэмію «тым, хто на працягу папярэдняга года прынёс найбольшую карысць чалавецтву». Аб чым сведчыць заснаванне Нобелеўскай прэміі? Назавіце першых нобелеўскіх лаўрэатаў.

5. Як паўплывала прамысловая рэвалюцыя на развіццё сельскай гаспадаркі?

6. Вызначце сацыяльныя вынікі, якія мела прамысловая рэвалюцыя. Як яна змяніла жыццё людзей?

7. Чаму барацьба пралетарыяту мела масавы характар, у той час як гісторыя практычна не зведала масавых выступленняў рамеснікаў? Пацвердзіце свой адказ гістарычнымі фактамі.

8. Параўнайце аграрнае і індустрыяльнае грамадства. Аформіце свой адказ у выглядзе табліцы.