§ 12. УПЛЫЎ ПРЫРОДНЫХ ФАКТАРАЎ І ДЗЕЙНАСЦІ ЧАЛАВЕКА НА ЗЯМЕЛЬНЫЯ І ГЛЕБАВЫЯ РЭСУРСЫ

icon
Успамінаем. Якое значэнне маюць глебы для чалавека і яго гаспадарчай дзейнасці? Ад чаго залежыць натуральная ўрадлівасць глеб? Што такое зямельныя рэсурсы?
icon
Вывучаем, каб ведаць. Чаму важна ведаць сучасны стан зямельных і глебавых рэсурсаў Зямлі? Як глебы ўзаемадзейнічаюць з геасферамі Зямлі? Ці можна пазбегнуць дэградацыі зямель і глеб?

На развіццё эрозіі зямель уплываюць гідратэхнічныя збудаванні, асабліва буйныя вадасховішчы. Вадасховішчы змяняюць рэжым грунтавых вод, затапляюць вялікія ўчасткі ўрадлівых зямель, прыводзяць да другаснага засаленне глебы і г. д. Прыкладна 60–70 % тэрыторыі гэтых збудаванняў складаюць затопленыя землі.

Значны ўрон глебам наносяць кіслотныя дажджы — атмасферныя ападкі, якія маюць рН < 7. Кіслотныя дажджы прыводзяць да закіслення глеб. У пачатковай стадыі гэтага працэсу значна, у сярэднім на 20–30 %, зніжаецца ўраджайнасць некаторых сельскагаспадарчых культур (бавоўнік, таматы, вінаград, цытрусавыя і г. д.). Пры рН < 5,0 узровень урадлівасці пачынае рэзка падаць, а пры рН ~ 3,0 глебы становяцца практычна непрыдатнымі для сельскай гаспадаркі. Асабліва ўспрымальныя да закіслення падзолістыя глебы зоны тайгі.