§ 12. УПЛЫЎ ПРЫРОДНЫХ ФАКТАРАЎ І ДЗЕЙНАСЦІ ЧАЛАВЕКА НА ЗЯМЕЛЬНЫЯ І ГЛЕБАВЫЯ РЭСУРСЫ

icon
Успамінаем. Якое значэнне маюць глебы для чалавека і яго гаспадарчай дзейнасці? Ад чаго залежыць натуральная ўрадлівасць глеб? Што такое зямельныя рэсурсы?
icon
Вывучаем, каб ведаць. Чаму важна ведаць сучасны стан зямельных і глебавых рэсурсаў Зямлі? Як глебы ўзаемадзейнічаюць з геасферамі Зямлі? Ці можна пазбегнуць дэградацыі зямель і глеб?

Глеба валодае здольнасцю назапашваць небяспечныя для здароўя чалавека забруджвальныя рэчывы, напрыклад цяжкія металы. Паблізу ртутнага камбіната ўтрыманне ртуці ў глебе з-за газадымавых выкідаў можа перавышаць дапушчальныя канцэнтрацыі ў сотні разоў. Значную колькасць свінцу ўтрымліваюць глебы, якія знаходзяцца ў непасрэднай блізкасці ад аўтамабільных дарог. Вынікі аналізу ўзораў глебы, узятых на адлегласці некалькіх метраў ад дарогі, паказваюць 30-разовае перавышэнне канцэнтрацыі свінцу ў параўнанні з яго колькасцю (20 мкг/г) у глебе незабруджаных раёнаў.

iconКлуб географаў-знаўцаў. Штогадовыя страты з-за апустыньвання зямель, што арашаюцца, дасягаюць 6 млн га, а ў цэлым з-за гэтага пацярпела 40 млн га сельскагаспадарчых угоддзяў. Тэрыторыі з найбольш высокім апустыньваннем складаюць у Азіі каля 19 %, у Афрыцы — 23 %, у Аўстраліі — 45 %, у Паўднёвай Амерыцы — 10 % агульнай плошчы. Асабліва значныя наступствы апустыньвання для краін Афрыкі.