Сусветная гісторыя ад старажытных часоў да канца XVIII ст. 10 клас

Каланізáцыя — працэс засялення і асваення новых тэрыторый зямлі людзьмі.

У антычным свеце каланізацыя першапачаткова была накіравана на рашэнне праблем, звязаных з вострым недахопам збожжа ў родным горадзе, і толькі пазней стала спосабам пашырэння гандлёвых сувязяў, сродкам заваявання новых зямель, прыдатных для сельскай гаспадаркі.

Каланізацыя была непасрэдна звязана з пашырэннем сферы палітычнага ўплыву (асабліва гэта характэрна для каланізатарскай дзейнасці Афін у V стагоддзі да н. э. і для каланізацыі ў эліністычна-рымскі перыяд), а таксама з развіццём антычнай культуры.

Працэс каланізацыі пачаўся з канца II-га тыс. да н. э. і працягваўся (з некаторымі перапынкамі) аж да эпохі ранняй Рымскай імперыі.

Каланіялíзм — палітыка і практыка моцнай дзяржавы па ўстанаўленні тэрытарыяльнага кантролю над слабай краінай або народам.

Калектывíзм — прынцып агульнасці, калектыўны пачатак у грамадскім жыцці, у працы, у якой-небудзь дзейнасці; сумесная дзейнасць людзей па задавальненні патрэбаў усіх членаў супольнасці.

Камýна — у сярэднявечнай Заходняй Еўропе аб'яднанне гараджан для барацьбы за свае правы, галоўным з якіх было права на самакіраванне горада.

Капіталíзм — сістэма грамадскай вытворчасці і размеркавання, заснаваная на прыватнай уласнасці, усеагульнай юрыдычнай роўнасці і свабодзе прадпрымальніцтва. Галоўным крытэрыем для прыняцця эканамічных рашэнняў з'яўляецца імкненне да павелічэння капіталу, да атрымання прыбытку.

Капітуля́рый — зборнік указаў і пастаноў франкскіх каралёў і імператараў.

Класіцы́зм — мастацкі кірунак, які склаўся ў еўрапейскай літаратуры XVII ст., і ý аснове якога палягае прызнанне антычнага мастацтва вышэйшым узорам, ідэалам, а твораў антычнасці — мастацкай нормай.

Контррэфармáцыя — (ад лац. contra «супраць», Reformatio «Рэфармацыя») — палітыка каталіцкай царквы ў XVI—XVII стст., накіраваная на супрацьдзеянне Рэфармацыі пратэстантаў.

Контрфóрс — элемент пабудовы, які падтрымлівае сцяну і вагу будынка звонку.

Кýрыя, папская курыя — вышэйшы орган кіравання ў каталіцкай царкве, які складаецца з кардыналаў.