ЛізацымАхоўны бялок, які разбурае клетачныя сценкі бактэрый. змяшчаецца ў сліне, сакрэтах слізістых абалонак дыхальнай, стрававальнай, выдзяляльнай, палавых сістэм, малацэ млекакормячых і інш. |
ЛокусУчастак храмасомы, у якім лакалізаваны той ці іншы ген. |
МетабалізмАбмен рэчываў; сукупнасць працэсаў хімічнага ператварэння рэчываў у жывых арганізмах ад моманту іх паступлення ў арганізм да выдзялення канчатковых прадуктаў. Уключае рэакцыі сінтэзу (анабалізм) і расшчаплення рэчываў (катабалізм). |
Множны алелізмІснаванне гена больш чым у дзвюх алельных формах. Напрыклад, для гена, які вызначае групы крыві чалавека, вядомыя тры алельныя формы: IA, IB і I0. |
МутацыіЗмяненні генетычнага матэрыялу арганізмаў, якія наследуюцца. |
НаследаваннеПрацэс перадачы спадчыннай (генетычнай) інфармацыі ад аднаго пакалення арганізмаў да другога пакалення. |
Натуральны адбор(паводле сінтэтычнай тэорыі эвалюцыі) — накіраваны працэс выбіральнага захавання і ўзнаўлення адаптыўных генатыпаў і фенатыпаў у папуляцыях. |
Неалельныя геныГены, размешчаныя ў негамалагічных храмасомах (у гэтым выпадку яны наследуюцца незалежна) ці ў розных локусах гамалагічных храмасом (у гэтым выпадку яны наследуюцца счэплена). |
Норма рэакцыіДыяпазон мадыфікацыйнай зменлівасці прыметы. Норма рэакцыі вызначаецца генатыпам і перадаецца па спадчыне. |
ОсмасДыфузія малекул растваральніку (напрыклад, вады) праз выбіральна пранікальную мембрану (напрыклад, плазмалему), якая падзяляе растворы з рознай канцэнтрацыяй раствораных рэчываў. Пры гэтым малекулы растваральніку перамяшчаюцца з менш канцэнтраванага раствору ў больш канцэнтраваны. |
ПародаСукупнасць свойскай жывёлы аднаго віду, якая штучна створана чалавекам і характарызуецца пэўнымі марфалагічнымі, фізіялагічнымі і гаспадарчымі асаблівасцямі. |
Паток генаўПеранос генаў з адной папуляцыі ў другую, які адбываецца ў выніку міграцыі асобін, перамяшчэння насення, пылка і г. д. |
ПлазмідыПазахрамасомныя фактары спадчыннасці; невялікія малекулы ДНК, здольныя існаваць у клетцы ў аўтаномным (не звязаным з храмасомамі) стане, самастойна падвойвацца і пры дзяленні перадавацца даччыным клеткам. |
ПракарыётыАрганізмы, у клетках якіх няма аформленага ядра і мембранных арганоідаў. Пракарыётамі з’яўляюцца бактэрыі. |
РудыментыОрганы, якія ў працэсе эвалюцыі страцілі сваё асноўнае значэнне і захаваліся ў сучасных відаў у зачаткавым стане, хоць былі добра развіты ў продкаў. |
Рэакцыя матрычнага сінтэзуПрацэс сінтэзу з манамераў малекулы біяпалімера, будова якога цалкам вызначаецца структурай малекулы-матрыцы (прадукт рэакцыі матрычнага сінтэзу ўяўляе сабой «адбітак» ці «злепак» матрыцы). Асноўныя рэакцыі матрычнага сінтэзу: рэплікацыя, транскрыпцыя і трансляцыя. |
Рэплікацыя ДНКПадваенне малекулы ДНК, адна з рэакцый матрычнага сінтэзу. Біясінтэз двух даччыных ланцугоў ДНК ажыццяўляецца з выкарыстаннем зыходных (мацярынскіх) ланцугоў у якасці матрыц. |
СістэматыкаНавука, якая вывучае разнастайнасць, паходжанне, філагенетычныя сувязі арганізмаў і займаецца іх класіфікацыяй. |
Саматычная гібрыдызацыяЗліццё розных тыпаў саматычных клетак аднаго арганізма ці арганізмаў, якія належаць да розных відаў. |
СелекцыяНавука пра стварэнне новых і ўдасканаленне ўжо існуючых сартоў раслін, парод жывёл і штамаў мікраарганізмаў. |