§ 26-2. РОЛЯ МІЖНАРОДНАГА СУПРАЦОЎНІЦТВА І ААН У ВЫРАШЭННІ ГЛАБАЛЬНЫХ ГЕАПАЛІТЫЧНЫХ ПРАБЛЕМ

Роля ААН у вырашэнні глабальных геапалітычных праблем. Арганізацыя Аб’яднаных Нацый была ўтвораная ў 1945 г. з мэтай падтрымання міжнароднага міру і бяспекі. ААН дапамагае дасягненню гэтай мэты шляхам прадухілення канфліктаў, садзейнічання бакам канфлікту ў прымірэнні, ажыццяўлення міратворчай дзейнасці, а таксама стварэння ўмоў, якія спрыяюць усталяванню і ўмацаванню міру.

Для таго каб быць эфектыўнымі, гэтыя віды дзейнасці павінны дапаўняць адзін аднаго або ажыццяўляцца адначасова. Савет Бяспекі ААН нясе галоўную адказнасць за падтрыманне міжнароднага міру і бяспекі. Генеральная Асамблея і генеральны сакратар выконваюць важныя і ўзаемадапаўняльныя ролі ў справе ўмацавання міру і бяспекі разам з іншымі органамі і ўстановамі ААН.

Савет Бяспекі іграе вядучую ролю ў вызначэнні наяўнасці пагрозы міру ці акта агрэсіі. Ён заклікае бакі ў спрэчцы ўрэгуляваць яе мірным шляхам і рэкамендуе метады або ўмовы ўрэгулявання. Савет Бяспекі можа прымаць прымусовыя меры для падтрымання або аднаўлення міжнароднага міру і бяспекі. Такія меры вар’іруюцца ад эканамічных санкцый да міжнародных ваенных дзеянняў. Савет таксама засноўвае аперацыі ААН па падтрыманні міру і спецыяльныя палітычныя місіі.

Найбольш эфектыўны спосаб паменшыць чалавечыя пакуты і каласальныя эканамічныя выдаткі канфліктаў і іх наступстваў заключаецца ў прадухіленні канфліктаў. Арганізацыя Аб’яднаных Нацый іграе важную ролю ў прадухіленні канфліктаў, выкарыстоўваючы інстытут добрых паслуг і пасрэдніцтва. Таксама ў распараджэнні арганізацыі знаходзяцца такія інструменты ўстанаўлення міру, як спецыяльныя пасланнікі і палітычныя місіі на месцах.

ААН заклікае каардынаваць глабальную барацьбу з тэрарызмам. У рамках сістэмы ААН былі распрацаваны васямнаццаць універсальных дакументаў па барацьбе з міжнародным тэрарызмам, якія тычацца канкрэтных відаў тэрарыстычнай дзейнасці. У 2006 г. дзяржавы — члены ААН прынялі глабальную контртэрарыстычную стратэгію Арганізацыі Аб’яднаных Нацый. Упершыню дзяржавы — члены ААН узгаднілі агульны стратэгічны і аператыўны падыход да барацьбы з тэрарызмам.

ААН пры падтрымцы Упраўлення па пытаннях раззбраення працуе ў імя міжнароднага міру і бяспекі, спрыяе ліквідацыі ядзернай і іншых відаў зброі масавага знішчэння, а таксама міжнародна-прававому ўрэгуляванню звычайнага ўзбраення.