ТЭОРЫЯ ЛІТАРАТУРЫ. Рамантызм як літаратурны напрамак
Site: | Профильное обучение |
Course: | Беларуская літаратура. 10 клас |
Book: | ТЭОРЫЯ ЛІТАРАТУРЫ. Рамантызм як літаратурны напрамак |
Printed by: | Guest user |
Date: | Friday, 11 October 2024, 2:04 PM |
Рамантызм як літаратурны напрамак
Рамантызм як літаратурны напрамак
Вырашальнай перадумовай развіцця рамантызму сталі падзеі Французскай рэвалюцыі. З’яўленне рамантызму звязана з антыасветніцкім рухам, прычыны якога ляжаць у расчараванні ў сацыяльным, прамысловым, палітычным і навуковым прагрэсе.
Мысліцелі эпохі Асветніцтва ўяўлялі новае грамадства як самае «натуральнае» і «разумнае». Лепшыя розумы Еўропы абгрунтоўвалі і прадказвалі з’яўленне грамадства будучыні, але рэчаіснасць аказалася непадуладнай «розуму», будучыня — непрадказальнай, ірацыянальнай, а дзяржава стала пагражаць прыродзе чалавека і яго свабодзе.
Рамантызм (ад фр. romantisme — ‘рамантызм’) — мастацкі напрамак, які сфарміраваўся на мяжы ХVIII—ХІХ стагоддзяў у краінах Заходняй Еўропы. Цэнтр мастацкай сістэмы рамантызму — асоба, галоўны канфлікт — паміж асобай і грамадствам. |
Асноўнай ідэяй рамантызму было прызнанне каштоўнасці духоўнатворчага жыцця кожнага чалавека і яго права на незалежнасць і свабоду. Вельмі часта ў творах эпохі рамантызму дзейнічалі героі, якія валодалі моцным, бунтарскім норавам, сюжэты былі напружаныя і дынамічныя. Адным з сусветна вядомых рамантыкаўпачынальнікаў лічыцца англічанін Джордж Байран.
Рамантычны герой — вядучы мастацкі вобраз літаратуры рамантызму; выключная асоба ў выключных абставінах, герой, якога не разумее грамадства і які супрацьстаіць недасканаламу свету, пераўтвараючы рэчаіснасць паводле сваіх ідэалаў. |
Уздым пачуццяў, выкліканы звышасабовым ідэалам, барацьбой героя з неспрыяльнымі абставінамі і складаным светам, спарадзіў рамантычны пафас.
У літаратуры Беларусі ХІХ стагоддзя рамантызм праявіўся ў творчасці Адама Міцкевіча, Яна Баршчэўскага, Уладзіслава Сыракомлі, якія папярэднічалі прыходу Янкі Купалы — аднаго з самых
вялікіх рамантыкаў і неарамантыкаў славянскага свету. Аказаў уплыў рамантызм і на беларускае мастацтва — творы Валенція Ваньковіча, Вікенція Дмахоўскага, некаторыя працы Яна Дамеля, Артура Бартэльса і многіх іншых мастакоў ХІХ стагоддзя.
У музычным мастацтве рамантыкам лічаць кампазітара Станіслава Манюшку, які звяртаўся ў творчасці да тэкстаў Яна Чачота, Уладзіміра Сыракомлі, Яна Карловіча — знаўцаў і папулярызатараў беларускага фальклору. Кампазітара прываблівалі песенная аснова іх вершаў, народнасць і лаканічная прастата тэкстаў.
Пытанні
1. Складзіце кластар па тэме «Рамантызм у беларускім мастацтве слова канца ХVІІІ — першай паловы ХІХ стагоддзя». | |
2. Дайце ўласнае азначэнне паняццю «рамантычны герой», абагульніўшы матэрыял раздзелаў «Тэорыя літаратуры. Літаратурныя напрамкі» і «Тэорыя літаратуры. Рамантызм як літаратурны напрамак». | |
3. Стварыце свайго рамантычнага героя, апішыце яго знешнасць, характар, узрост, дайце яму імя. Падумайце, персанажам якога твора (ужо напісанага або не) ён мог бы стаць. |