*§ 21—22-3. Дзейнасць антыгітлераўскай кааліцыі

4. Тэгеранская канферэнцыя

Ішоў ужо пяты год вайны, а лідары трох вялікіх дзяржаў антыгітлераўскай кааліцыі яшчэ ні разу не сустракаліся асабіста. Пасланні, якімі яны абменьваліся, не садзейнічалі вырашэнню існуючых праблем. 28 лістапада — 1 снежня 1943 г. у сталіцы Ірана Тэгеране адбылася першая ў гады вайны сустрэча «вялікай тройкі» — кіраўнікоў трох дзяржаў — СССР, ЗША і Вялікабрытаніі.

Асноўным пытаннем Тэгеранскай канферэнцыі было адкрыццё другога фронту ў Заходняй Еўропе. Нягледзячы на спробы Чэрчыля перасунуць дату на жнівень, канчаткова было вырашана адкрыць яго ў маі 1944 г.

Вострыя дыскусіі выклікала германскае пытанне, гэта значыць праблема пасляваеннага статусу Германіі. Чэрчыль і Рузвельт выступалі за яе падзел на мноства дзяржаў. Сталін прапанаваў адкласці вырашэнне гэтага пытання.

Спрэчкі на канферэнцыі выклікала і польскае пытанне. Сталіну ўдалося дабіцца згоды Рузвельта і Чэрчыля на перанос польскай усходняй мяжы на «лінію Керзана», а заходняй — на раку Одэр. Усе тэрытарыяльныя страты Польшчы на ўсходзе на карысць СССР планавалася кампенсаваць за кошт германскіх тэрыторый на захадзе. Абмяркоўвалася і стварэнне ААН.