Печатать эту главуПечатать эту главу

§ 26. Развіццё беларускай савецкай культуры ў другой палове 1940-х — 1980-я гг.

5. Літаратура

Дамінуючай тэмай была Вялікая Айчынная вайна. Вялікай папулярнасцю ў чытачоў карысталіся раманы К. Чорнага «Млечны Шлях», М. Лынькова «Векапомныя дні». Раман І. Мележа «Менскі напрамак» прысвечаны вызваленню Беларусі ад нацысцкіх захопнікаў.

Пасля вайны працягваў сваю літаратурную дзейнасць Я. Колас, які за паэму «Рыбакова хата» быў узнагароджаны Дзяржаўнай прэміяй СССР. У першае пасляваеннае дзесяцігоддзе крок наперад зрабіла беларуская паэзія. Яе ўзбагацілі сваімі творамі такія вядомыя паэты, як П. Броўка, М. Танк, П. Панчанка, П. Глебка, А. Куляшоў.

У другой палове 1980-х гг. з’явіліся новыя падыходы ў раскрыцці тэмы Вялікай Айчыннай вайны. Аўтары звярнуліся да праблемы простага чалавека на вайне. Шырокую вядомасць набылі творы В. Быкава «Жураўліны крык», «Трэцяя ракета», «Альпійская балада», «Сотнікаў» і інш. У 1970–1980-я гг. пісьменнік стварыў знакавыя творы «Дажыць да світання», «Пайсці і не вярнуцца», « Знак бяды» і інш.

Праблему маральнага выбару на вайне падняў Я. Брыль у сваім рамане «Птушкі і гнёзды». Высокім мастацкім узроўнем вылучаюцца творы І. Шамякіна. У раманах «Крыніцы», «Трывожнае шчасце», «Сэрца на далоні», «Снежныя зімы», «Вазьму твой боль» былі адлюстраваны актуальныя праблемы сучаснасці, такія як выхаванне моладзі, праца, стаўленне да справы, якой служыш, побыт, каханне, сям’я, выбар, сумленне. У рамане «Злая зорка» апісаны праблемы, выкліканыя катастрофай на Чарнобыльскай АЭС.

Няпросты лёс беларускага сялянства ў 1920–1930-я гг. адлюстраваў І. Мележ у сваёй трылогіі «Палеская хроніка». Аповесці і раманы У. Карат­кевіча атрымалі шырокае грамадскае прызнанне.

Вялікую вядомасць набылі збор­нікі вершаў П. Броўкі «Пахне чабор», «Далёка ад дому», «А дні ідуць…». Працягваў сваю творчасць М. Танк, былі выдадзены яго зборнікі вершаў «Нарачанскія сосны», «Прайсці праз вернасць». Сваімі працамі ўзбагацілі беларускую паэзію Н. Гілевіч (зборнік «Песня ў дарогу»), П. Панчанка (зборнікі «Пры святле маланак», «Маўклівая малітва»).