§ 51.1. Хімія і сельская гаспадарка

Пытанні, заданні, задачы

1. Прывядзіце тры прыклады хімічных рэчываў, якія выкарыстоўваюцца ў сродках догляду жывёл і раслін у вашай сям’і.

2. Растлумачце неабходнасць і назавіце сродкі барацьбы з павышанай кіслотнасцю глебы. Прапануйце спосаб вызначэння кіслотнасці глебы.

3. Растлумачце, на чым заснавана дэзынфекцыйнае дзеянне хлорнай вапны, перманганату калію, гідраксіду натрыю.

4. Штогод ва ўсім свеце разам з ураджаем з палёў выносіцца больш за 3 млн тон фосфару. Разлічыце, колькі тон фосфарзмяшчальнай руды трэба перапрацаваць, каб папоўніць страты фосфару. Утрыманне фосфару ў рудзе па Р₂О₅ прыміце роўным 41 %. Страты пры перапрацоўцы руды не ўлічвайце.

5. Для дэзынфекцыі памяшканняў на фермах можна выкарыстоўваць прэпарат «Фармалін», які ўяўляе сабой 40%-ны раствор метаналю. Разлічыце аб’ём «Фармаліну», які неабходны для дэзынфекцыі падлогі і сцен у свінарніку памерам 12 × 76 × 6 м³, калі норма расходу пры дэзынфекцыі 0,5 дм³ 6%-нага раствору на 1 м². Шчыльнасць 40%-нага раствору метаналю складае 1,111 г/см³; 6%-нага — 1,017 г/см³.

6. Для эфектыўнай барацьбы з паршой яблыні выкарыстоўваюць бардоскую вадкасць (сумесь меднага купарвасу і свежагашанай вапны ў масавых суадносінах 1 : 0,75). Нормы яе расходу па медным купарвасе складаюць 20 кг/га яблыневага саду. Разлічыце масу кампанентаў для прыгатавання бардоскай вадкасці з мэтай апрацоўкі 2 га яблыневага саду. Ці можна гатаваць бардоскую вадкасць у баках:

• а) з алюмінію;
• б) з ацынкаванай бляхі?

7. Агульнапрынята, што ўтрыманне пажыўнага элемента ў азотных угнаеннях пералічваюць на элементарны азот, у фосфарных — на Р₂О₅, у калійных — на K₂O. Ацаніце ў працэнтах утрыманне пажыўных элементаў у чыстых:

• а) хларыдзе калію;
• б) фасфаце амонію;
• в) каліевай салетры.

8. У якіх масавых суадносінах варта выкарыстоўваць азотныя ўгнаенні NH₄NO₃, (NH₂)₂CO, KNO₃, каб утрыманне ў іх азоту было аднолькавым?

9. Эфектыўным спосабам павышэння ўраджайнасці розных культур з’яўляецца выкарыстанне комплексных угнаенняў, якія ўтрымліваюць два ці тры пажыўныя элементы. Разлічыце, у якіх масавых суадносінах патрабуецца змяшаць аміячную салетру NH₄NO₃, двайны суперфасфат Ca(H₂PO₄)₂ · H₂O і хлорысты калій KCl, каб у мяшаным угнаенні суадносіны мас пажыўных элементаў складалі: m(N) : m(P₂O₅) : m(K₂O) = 1 : 2 : 2. У якіх масавых суадносінах трэба змяшаць амафос NH₄H₂PO₄, карбамід (NH₂)₂CO і хлорысты калій KCl, каб суадносіны пажыўных элементаў засталіся тымі ж?

10. Бор, малібдэн і марганец з’яўляюцца мікраэлементамі, неабходнымі для жыўлення раслін. Іх утрыманне (па масе) у выпушчаным прамысловасцю суперфасфаце Ca(H₂PO₄)₂ · H₂O складае: 0,2 % B, 0,13 Mo %, 1,5 % Mn. Разлічыце масы H₃BO₃, (NH₄)₂MoO₄, MnSO₄ · 5H₂O, якія неабходна ўнесці ў 500 кг суперфасфату для атрымання названага ўтрымання ў ім мікраэлементаў.