Печатать эту главуПечатать эту главу

*§ 0-8. Сказы са звароткамі, пабочнымі і ўстаўнымі канструкцыямі. Сэнсава-стылістычная і тэкстаўтваральная роля сказаў са звароткамі, пабочнымі і ўстаўнымі канструкцыямі ў тэкстах розных тыпаў і стыляў маўлення

Устаўныя канструкцыі

Устаўныя канструкцыі — сінтаксічныя адзінкі, якія дапаўняюць, паясняюць, удакладняюць інфармацыйны змест сказа ці яго асобных членаў. Такія канструкцыі звязаны са сказам сэнсава і інтанацыйна: вымаўляюцца паніжаным тонам і паскораным тэмпам. На пісьме ўстаўныя канструкцыі афармляюцца дужкамі або працяжнікамі.
Паводле структуры ўстаўныя канструкцыі падзяляюцца:
•на ўстаўныя словы: Яблык апісаў над Кастусём дугу (пералёт!) і мякка ўпаў на пясок (Ф. Янкоўскі);
•устаўныя спалучэнні слоў: На глухіх паўстанках (пяць далёкіх вёрст) будзе слацца ельнік лапкамі напрост (П. Броўка);
•устаўныя сказы: Прыснілася, што сею жыта (чамусьці часта сны такія сняцца) (М. Танк).